2 bin yıllık sır: ’Salome Mağarası’nda kim gömülü?
“Salome Mağarası”, İsrail’in güney merkezinde, Museviye Dağları’nın eteklerinde bulunuyor.
Arkeologlar, burayı “ülkede şimdiye kadar keşfedilmiş en büyük ve en görkemli mezar alanlarından biri” olarak tanımlıyor. Yapı; iki mezar odası, giriş holü ve yüksek taş duvarlarıyla dikkat çekiyor.
1980’li yılların ortalarında define avcıları tarafından tesadüfen keşfedilen mağara, daha sonra arkeologlar tarafından ayrıntılı halde kazıldı.
Yapılan incelemeler, alanın M.Ö. 1. yüzyıl ile M.S. 1. yüzyıl ortasında kalan İkinci Tapınak periyodu Yahudi mezarlığı olarak kullanıldığını gösterdi.
YAZITLAR “SALOME” İSMİNİ İŞARET EDİYOR
Mağara duvarlarına kazınmış çok sayıda yazıt ve gravür dikkat çekiyor.
Özellikle iki farklı Yunanca yazıtta “Salome” isminin yer alması, gömülü kişinin kimliği hakkında ipucu sunuyor. Lakin bu ismin periyot içinde yaygın olması, kesin bir kimlik tespitini güçleştiriyor.
İncil ve başka dini kaynaklarda “Salome” ismi birden fazla karaktere ilişkin:
- Yakup İncili’ne nazaran İsa’nın doğumunda ebeye yardım eden biri.
- Kanonik İncil’lerde İsa’nın takipçisi, çarmıha gerilmesine tanıklık eden bayanlardan biri.
- Tarihsel kayıtlarda ise Kral Hirodes’in kız kardeşi yahut kızı olarak geçen bir Salome.
“KRALİYET AİLESİNE İLİŞKİN OLABİLİR”
İsrail Eski Eserler Kurumu’ndan arkeologlar Nir-Shimshon Paran ve Vladik Lifshits tarafından yürütülen son araştırma, mağaradaki yapısal ihtişamın ve büyüklüğün, çok yüksek statülü bir bireye işaret ettiğini belirtiyor.
Araştırmacılara nazaran mağara, büyük olasılıkla Hirodes Hanedanı’na ilişkin olabilir. Etrafta bulunan lüks yapılar ve mezar mimarisi, bu kişinin hükümdarın yakın etrafından biri olduğuna dair güçlü işaretler sunuyor.
Arkeologlar, “Bu alanın büyüklüğü ve gösterişi, buranın kraliyet ailesine ya da toplumun en üst seçkin bölümüne ilişkin olduğunu düşündürüyor” açıklamasında bulundu.
İDUMEA VE HİRODES BAĞLANTISI
Araştırma ayrıyeten, mağaranın bulunduğu İdumea bölgesi ile Kral Hirodes’in kız kardeşi Salome ortasında tarihî bir bağ bulunduğunu da vurguluyor. Bu ilişki, mezarın sahibinin kimliğine dair kraliyet varsayımını güçlendiriyor.
Bu kapsamlı bulgular, İsrail Eski Eserler Kurumu’nun yayımladığı Atiqot mecmuasında bilimsel bir makale olarak yayımlandı. Çalışma, mağaranın tarih boyunca hem Yahudi mezarlığı hem de Bizans periyodunda bir hac merkezi olarak kullanıldığını ortaya koyuyor.
Kimliği hâlâ netleşmemiş olsa da “Salome Mağarası”, hem tarihi hem de dini manada büyük bir merak uyandırmaya devam ediyor.
