350’den fazla Grönlandlı bayana zorla doğum kontrolü
Bağımsız bir soruşturmanın yayımlanan raporuna nazaran, 1960’lardan itibaren 350’den fazla Grönlandlı yerli bayan ve kız çocuğu, Danimarkalı sıhhat otoriteleri tarafından istekleri olmadan doğum denetim tekniklerine maruz bırakıldı. Birtakım mağdurların 12 yaşında yahut daha küçük olduğu belirtildi.
O periyotta birçok genç olan bayanlara, rahim içi araç (spiral) takıldığı ya da hormonal doğum denetim iğneleri yapıldığı ortaya çıktı. Kurbanların büyük kısmı neye maruz kaldıklarını bilmediklerini ya da kendilerinden onay alınmadığını tabir etti.
Kadınlar, utanç hissinden önemli enfeksiyonlara kadar uzanan fizikî ve ruhsal travmalar yaşadıklarını anlattı. Raporda, bu uygulamaların maksatlarından birinin Grönland’daki nüfus artışını sınırlamak olduğu kaydedildi.
ÖZÜR VE TAZMİNAT DAVASI
Danimarka ve Grönland hükümetleri, geçen ay yayımladıkları ortak açıklamayla resmi olarak özür diledi. 24 Eylül’de başşehir Nuuk’ta özel bir özür merasimi yapılacak.
Geçtiğimiz yıl ise yaklaşık 150 bayan, Danimarka Sıhhat Bakanlığı’na karşı tazminat davası açmıştı. Süreç hala devam ediyor.
1960’lar ve 1970’lerde, Grönland’daki doğurgan yaştaki bayanların yaklaşık yarısına spiral takıldığı kestirim ediliyor. Bu uygulama, Danimarka’nın yüzyıllar boyunca yerli halkı insanlık dışı siyasetlere maruz bırakmasının bir kesimi olarak görülüyor.
Bunlar ortasında, Inuit çocuklarının ailelerinden koparılarak Danimarkalı ailelere verilmesi ve ailelerin “ebeveynlik yeterliliği” ismi altında ayrılması da yer alıyor.
Bağımsız heyet, 2023’te başlayan soruşturma kapsamında 354 bayanın sözlerini dinledi. Görüşülen bayanlar bugün 48 ila 89 yaşları ortasında; olayların yaşandığı devirde ise çoğunlukla 12–37 yaş aralığındaydılar. Bir kız çocuğunun 12 yaşın altında olduğu, lakin kimliğinin korunması için yaşının açıklanmadığı belirtildi.
