Protestolar Kiev’e geri adım attırdı

Ukrayna’da yolsuzluklarla mücadeleden sorumlu iki kurumun özerkliklerini kaldıran düzenlemelerin kabul edilmesi, Rusya ile 24 Şubat 2022’ta patlak veren savaşın başından bu yana ülkede görülmemiş düzeyde protesto gösterilerinin başlamasına neden oldu. Karar ayrıca Zelenski yönetimine Batılı ortaklarından da eleştiri getirdi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, önceki gün başlayan protestoların ardından geri adım atarak bu kurumların özerkliğini koruyan yeni bir yasa tasarısı hazırlayacağını açıkladı.

Düzenlemeye gidilen bahse konu iki organ, Ukrayna’daki Batı yanlılarının 2014 ihtilalinden hemen sonra Batılı ülkelerin inisiyatifiyle kurulmuş olan Ukrayna Ulusal Yolsuzluklarla Mücadele Bürosu ve Özel Yolsuzluklarla Mücadele Savcılığı. Bu kurumlar, yakın dönemlerde Zelenski’nin yakın ekibinden çeşitli kişilere de yolsuzluk suçlamasında bulunmaya başladı. Ayrıca bu kurumların suçladığı kişiler arasında İçişleri Bakanlığı’na bağlı olan ve Ukrayna ordusunun bir parçasını oluşturan Ulusal Muhafız Birliği’nden bir komutanın yer alması, silahlı kuvvetler arasında da karışıklığa neden oldu. Ukrayna Güvenlik Servisi, “Ulusal Muhafız Birliği’ndeki askerlerin yarısının silah bırakarak Rusya’ya karşı savaşmayı reddettikleri” kaydetti.

Dolayısıyla Rusya’nın saldırısına karşı zaten asker yetersizliği yaşayan Ukrayna, kendisini büyük bir ikilemin içinde buldu. Ukrayna istihbaratının geçen hafta bu kurumlardan üst düzey bir ismi “Rusya yararına çalışmak” suçlamasıyla gözaltına alması, ülkedeki bazı kesimlerce “iktidarın savaş şartlarından yararlanarak otoriterleşmesi” diye yorumlandı. Parlamentonun bu kurumların özerkliğini kaldıran tasarıyı kabul etmesi ise Kiev yönetimine yönelik yolsuzluk suçlamalarının artmasına yol açtı.

BATI’DAN KOPUŞ KAYGISI

Öte yandan Ukrayna’nın mali ve ekonomik alanda halen tamamen Batılı ülkelere muhtaç durumda olması ve Avrupa’nın ise gönderdiği desteklerde Kiev’in yolsuzlukla mücadelesini şart koşması bu düzenleme nedeniyle ülkenin ekonomik yardımlardan mahrum kalacağı kaygısını tetikledi. Zelenski’nin de tasarıyı yürürlüğe koymasıyla Ukrayna’nın farklı kentlerinde, binlerce kişi sokaklara döküldü. Öyle ki ortaya çıkan tablo, 2014’teki ihtilal öncesindeki durumu andırmaya başladı.

Nitekim Ukrayna lideri, dünkü açıklamasında, Avrupa’dan tepkiler karşısında yeni bir tasarısı hazırlayarak bu kurumların özerkliğini koruyacağını duyurdu.

Son gelişmeler, Zelenski hükümetinin sadece dışta değil, iç politikada da bir kriz içine girdiğini gösteriyor. Savaşın ne şekilde ilerleyeceği de bu krizin geleceği konusunda etkili olacaktır.