Masa başında görünmez tehlike: Yanlış oturma alışkanlığı can alabilir
Günümüzde iş hayatının büyük bölümü masa başında, bilgisayar karşısında ya da uzun süreli oturarak geçiyor. Ancak uzmanlara göre “nasıl oturduğumuz” görmezden gelinen en büyük sağlık tehlikelerinden biri. İngiltere merkezli Vivid Care’in Direktörü sağlık uzmanı Tristan Hulbert, bacak bacak üstüne atarak oturmanın damarları sıkıştırarak kan akışını yüzde 30’a kadar azaltabileceğini ve bunun da ölümcül kan pıhtılarına yol açabileceğini belirtiyor.
KAN PIHTISI RİSKİ: KALP KRİZİ VE FELCİN ARDINDAN GELİYOR
Hulbert’in uyarıları, İsveç’teki Karolinska Enstitüsü’nde yayımlanan güncel bir araştırmayla da destekleniyor. Thrombosis Journal’da yayımlanan 2024 tarihli çalışmada, Stockholm’de 359 binden fazla acil servis hastasının verileri incelendi. Sonuçlara göre, toplardamarlarda oluşan venöz tromboembolizm (VTE) kalp krizi ve felçten sonra en yaygın üçüncü damar hastalığı olarak kaydedildi.
Hulbert, “Uçak yolculuklarında duyduğumuz ‘ekonomi sınıfı sendromu’ aslında masa başında çalışanlar için de geçerli. Tek fark, uçak yolculuğunun bir noktada bitmesi, masa başında ise bu alışkanlık yıllarca devam edebiliyor” ifadelerini kullandı.
RİSKTEN KORUNMAK İÇİN 3 BASİT KURAL
Uzman, ölümcül pıhtı riskinin aslında tamamen önlenebilir olduğunu belirterek üç öneride bulunuyor:
- Otururken her iki ayağınızı da yere düz basın.
- Çalışma günü boyunca düzenli aralıklarla ayağa kalkın.
- Daha uzun süreli oturuşlarda bacaklarınızı esnetin, ayak bileklerinizi çevirin.
Hulbert, “Vücudunuzu 90 dakikada bir hareket ettirmek, kan dolaşımını yeniden düzenlemek için yeterlidir. Pencereye gidip 30 saniye ayakta durmak bile bu riski azaltır” diyor.
OYUNCULAR DA RİSK ALTINDA
Uzman ayrıca, uzun süre hareket etmeden bilgisayar başında oyun oynayan gençlerin de aynı riskle karşı karşıya olduğuna dikkat çekiyor:
“Online oyunlarda saatlerce pozisyon değiştirmeden kalmak, bacaklardaki kan dolaşımını tehlikeye atıyor. Skor uğruna sağlığı riske atmaya değmez.”
2007’de Avustralya’da yapılan bir çalışmada da otururken ayak parmaklarını oynatmak, bilekleri çevirmek gibi basit egzersizlerin kan dolaşımını desteklediği kanıtlanmıştı.