Kralların sofrasından günümüze: Tarihte ‘zengin hastalığı’ olarak bilinen 7 sağlık sorunu
Tarih boyunca bazı hastalıklar, sadece kralların, soyluların ve zenginlerin başına gelen “lüks” rahatsızlıklar olarak anıldı. Bolluk içinde yaşamak, aşırı tüketmek ya da hareketsiz yaşam sürmek bu hastalıkların ortak noktasıydı. İşte tarihte “zengin hastalığı” olarak bilinen 7 sağlık sorunu…
1. GUT HASTALIĞI – KRALLARIN LANETİ
Orta Çağ’da “kralların hastalığı” olarak anılan gut, aşırı et, deniz ürünü ve şarap tüketimiyle ilişkilendirilirdi. Vücuttaki ürik asit fazlalığı sonucu eklemlerde şiddetli ağrılara yol açan bu hastalık, Henry VIII ve Benjamin Franklin gibi tarihî figürlerde de görülmüştür.
2. OBEZİTE – ZENGİNLİĞİN BEDELİ
Geçmişte kilolu olmak, güç ve refahın sembolüydü. Ancak yüksek kalorili beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı, obeziteyi “modern çağın salgını” haline getirdi. Günümüzde artık sadece zenginlerin değil, herkesin karşı karşıya olduğu küresel bir sağlık sorunu.
3. DİYABET (ŞEKER HASTALIĞI) – TATLIYLA GELEN TEHLİKE
Eskiden şeker pahalı bir lüks tüketim maddesiydi. Bu nedenle diyabet, yalnızca tatlıya erişimi olan zengin sınıflarda görülürdü. Bugün ise hazır gıdalar ve rafine karbonhidratların artışıyla toplumun her kesimine yayıldı.
4. HİPERTANSİYON – SOFRA ZENGİNLİĞİNİN SESSİZ KATİLİ
Tuzlu, yağlı ve kırmızı et ağırlıklı beslenme alışkanlıklarıyla bağlantılı olan yüksek tansiyon, geçmişte de varlıklı ailelerde sıkça görülürdü. Günümüzde de stres, hareketsizlik ve yanlış beslenme ile tetikleniyor.
5. SAFRA TAŞLARI – ŞATAFATLI YEMEKLERİN SONUCU
Zengin sofraların vazgeçilmezi olan kızartmalar, tereyağlı yiyecekler ve tatlılar safra taşlarının başlıca nedenleri arasında yer alır. Tarih boyunca aşırı yağ tüketen elit kesimlerde sıkça rastlanmıştır.
6. KARACİĞER YAĞLANMASI – AŞIRI LÜKSÜN YAN ETKİSİ
Tarih boyunca şarap, et ve tatlıyla dolu sofralar karaciğeri yormuştur. Özellikle “alkole bağlı karaciğer yağlanması”, zengin yaşam tarzının tipik bir göstergesi sayılmıştır. Bugün ise alkolün yanı sıra fast-food tüketimiyle de yaygındır.
7. DİŞ ÇÜRÜKLERİ – TATLI ZENGİNLİĞİ
Eskiden şeker, sadece zenginlerin sofrasına girebilen nadir bir lezzetti. Ancak fazla tüketim, diş minesini zayıflatıp çürükleri beraberinde getirdi. Kraliçe I. Elizabeth’in bile şeker sevgisi nedeniyle dişlerinin döküldüğü bilinir.
GÜNÜMÜZDE HERKESİN HASTALIĞI OLDULAR
Bir zamanlar ayrıcalığın göstergesi olan bu hastalıklar, günümüzde yaşam tarzı, hazır gıdalar ve stresin etkisiyle herkesin sorunu haline geldi. Uzmanlar, “zengin hastalıklarından korunmanın yolu dengeli beslenme, düzenli hareket ve sade yaşamdan geçiyor” uyarısında bulunuyor.