ABD–Çin ilişkilerinde yeni dönem: Trump ile Şi, altı yıl sonra ilk kez bir araya geldi
Güney Kore’deki uluslararası zirve kapsamında bir araya gelen ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasındaki görüşme, iki ülke ilişkilerinde son yılların en önemli temaslarından biri olarak değerlendiriliyor.
İki liderin “pek çok konuda anlaştığı” ve “yakında imzalanabilecek bir ticaret anlaşmasına vardıkları” belirtildi.
Trump, görüşmenin ardından Air Force One uçağında gazetecilere yaptığı açıklamada, “Neredeyse her konuda hemfikiriz. Ticaret anlaşmasını çok yakında imzalayabiliriz” dedi.
Şi ise iki tarafın “önemli ekonomik ve ticari meselelerde uzlaşı sağladığını” belirterek, “Taraflar bu uzlaşıyı kısa sürede somut sonuçlara dönüştürmelidir” ifadelerini kullandı.
TİCARETTE YUMUŞAMA: TARİFE İNDİRİMİ
Anlaşma çerçevesinde ABD, Çin mallarına uygulanan mevcut tarifeleri yüzde 10 oranında düşürecek.
Trump, bu indirimin Çin’in fentanil üretimi ve ihracatı üzerindeki denetimleri artırma taahhüdü karşılığında yapıldığını açıkladı.
Buna karşılık Çin, “çok büyük miktarlarda Amerikan soya fasulyesi ve tarım ürünü satın alacağını” duyurdu.
Taraflar ayrıca birbirlerine uyguladıkları liman ücretlerini karşılıklı olarak askıya alma kararı aldı.
NADİR TOPRAK ELEMENTLERİ
Pekin yönetimi, nadir toprak elementleri ihracatına yönelik kısıtlamaları bir yıl süreyle askıya alacağını bildirdi.
ABD de karşılık olarak, Çinli teknoloji şirketlerine getirilen yeni ihracat kısıtlamalarını bir yıl boyunca donduracak.
Trump, bu düzenlemelerin “stratejik ham madde tedarikinde engelleri ortadan kaldıracağını” söyledi.
NÜKLEER TEST AÇIKLAMASI
Trump, Güney Kore’ye inişinden hemen önce sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, ABD’nin 30 yıldır uyguladığı nükleer test moratoryumunu kaldırdığını açıkladı.
“Diğer ülkelerin test programları nedeniyle Savaş Bakanlığı’na nükleer silahlarımızı test etmeye başlaması talimatını verdim. Bu süreç hemen başlayacak” diyen Trump, ABD’nin dünyadaki en büyük nükleer silah cephaneliğine sahip olduğunu, Rusya’nın ikinci, Çin’in ise “uzak bir üçüncü” sırada yer aldığını söyledi.
Yaklaşık bir buçuk saat süren görüşme, iki liderin altı yıl aradan sonra ilk kez bir araya gelmesi nedeniyle de dikkat çekti.
Trump, Şi’yi “büyük bir ülkenin büyük lideri” olarak nitelendirirken, Çin lideri de “Zaman zaman anlaşmazlıklarımız olabilir, ama iki ülke birlikte refah içinde yaşayabilir” mesajı verdi.
UZLAŞMA AMA TEMKİNLİ İYİMSERLİK
Görüşmenin iki ülke arasındaki ticari gerilimi hafifletebileceği değerlendiriliyor. Ancak uzmanlara göre, ABD–Çin rekabetinin kökeninde yalnızca ticaret değil, aynı zamanda teknoloji, güvenlik ve jeopolitik güç mücadelesi bulunuyor.
Tarafların vardığı “geçici uzlaşı”, küresel ekonomiye kısa süreli nefes aldırsa da, uzun vadede “büyük güç rekabetinin” yeni bir döneme girdiğine işaret ediyor.
