Şap hastalığında yeni virüse uygun aşı yerine eski virüsün aşısı mı uygulandı?: O iddia yanıtsız kaldı

CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, şap hastalığı ile ilgili iddiaları gündeme getirmişti. Önergede, kamuoyuna yansıyan bilgiler ve sahadan gelen şikâyetlerin, hastalığın bu denli yaygınlaşmasının nedenlerine ilişkin ciddi iddiaları da gündeme taşıdığına dikkat çekilmişti. Önergede, “Salgının kontrol altına alınamamasının bir diğer nedeninin, dolaşımdaki virüs tipine karşı uygun aşının kullanılmaması olduğu ifade edilmektedir” denilmiş ve şu sorulara da yanıt istenmişti:

“Bir firmanın, üretmiş olduğu Sat 1 tipi şap aşısını sadece etiket bilgilerini değiştirerek, Sat 2 şap aşısıymış gibi piyasaya sürdüğünün tespit edildiği dile getirilmektedir. Bakanlığınızın bu usulsüzlüğü tespit ettiği ve firmanın ruhsatını askıya aldığı iddiası doğru mudur? Salgının kontrol altına alınamamasına dolaşımdaki virüs tipine karşı uygun aşının kullanılmamasının neden olduğuna dair iddialar doğru mudur? Aşılama programında kullanılan aşıların virüs tipine uygunluğu nasıl belirlenmektedir?”

BAKANDAN YANIT

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı önergeye verdiği yanıtta, şap hastalığına karşı yürütülen mücadele hakkında bilgiler aktardı. Yoğun aşılama kampanyaları ve alınan önlemler sonucunda 2024’te bir önceki yıla göre hastalık oranında yüzde 80 oranında azalma sağlandığını bildirdi. Yanıtta, “2022 yılında 30 milyon 552 bin 403, 2023 yılında 42 milyon 135 bin 478 ve 2024 yılında 45 milyon 650 bin 620 doz aşılama gerçekleştirilmiştir” denildi. Üretilen aşıların her serisinin etkililik ve güvenilirlik açısından teste tabi tutulduğu belirtilen yanıtta, bu testlerden uygun sonuç alınmayan aşıların piyasaya arzına izin verilmediği kaydedildi.

‘YENİ SEROTİP’ İTİRAFI

Yanıtta, bu yıl şap hastalığının neden arttığı konusunda ise şöyle denildi:

“2025 yılında şap hastalığında gözlenen vaka artışlarının temel nedeni, hastalığa yol açan virüsün ülkemizde yeni bir serotipinin (Sat-1) ortaya çıkmış olmasıdır. Bu yeni serotipe karşı hayvanların bağışıklığının bulunmaması, hastalığın yayılımında en önemli etken olarak kabul edilmektedir. Şap hastalığının yeni varyantına karşı 20.7 milyon doz aşı üretimi tamamlanmış ve taşra birimlerimize dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Aşı üretim ve uygulama çalışmaları, hastalıkla etkin mücadele kapsamında yoğun şekilde devam etmektedir. Şap hastalığı, aşılı ari bölgeler haricinde tazminat kapsamında bulunmamaktadır. Sat-1 serotipi şap hastalığına karşı kullanılan aşılar 31.12.2025 tarihine kadar aşı bedeli alınmadan ücretsiz olarak uygulanmaktadır.”

YANITSIZ KALAN SORULAR

Buna karşın yanıtta, CHP’li Bakırlıoğlu’nun önergesinde yer alan “Bir firmanın, üretmiş olduğu Sat 1 tipi şap aşısını sadece etiket bilgilerini değiştirerek, Sat 2 şap aşısıymış gibi piyasaya sürdüğünün tespit edildiği dile getirilmektedir. Bakanlığınızın bu usulsüzlüğü tespit ettiği ve fırmamn ruhsatını askıya aldığı iddiası doğru mudur? Salgının kontrol altına alınamamasına dolaşımdaki virüs tipine karşı uygun aşının kullanılmamasının neden olduğuna dair iddialar doğru mudur?” sorularına doğrudan yanıt verilmemesi ve bu iddiaların yalanlanmaması da dikkat çekti.