Almanya’da boykot edilen Coca Cola’ya kamuflaj

Almanya’da, ABD şirketleri ve eserleri onlarca yıl boyunca çok büyük ilgi gördü. Hatta Amerikan sigaraları, İkinci Dünya Savaşı sonrasında bilhassa de Batılı Müttefikler tarafından denetim edilen Batı Almanya’daki karaborsalarda neredeyse alternatif para ünitesi olarak kabul görüyordu.

Amerikan markaları ayrıyeten uzun yıllar boyunca Almanya’da efsane isimlerle çalıştı. Örneğin Amerikalıların “iyi Alman” olarak gördüğü ağır siklet boks şampiyonu Max Schmeling, boksu bıraktıktan sonra Coca-Cola’nın Almanya’daki birinci distribütörü olmuştu. Doğu Almanya’dan bir öbür efsane şampiyon Henry Maske de boksu bıraktıktan sonra Almanya’nın farklı kentlerinde McDonald’s restoranlarını işletmeye başladı.

Ancak Donald Trump’ın ikinci başkanlığı ile birlikte ABD’nin imajı, pek çok ülkede olduğu üzere Almanya’da da hiç olmadığı kadar berbatlaştı. Bu, Amerikan markalarını da olumsuz etkiledi, eserlerine talep global çapta geriledi.

Hatta son haftalarda Amerikan markalarının, berbatlaşan ABD imajından sıyrılmak için artık eserlerini “Almanya’da üretildi” manasına gelen “Made in Germany” etiketiyle satışa sunduğu haberleri gündeme damgasını vurdu.

“Made in Germany” etiketi nasıl ortaya çıktı?

Günümüzde kaliteli eserin simgesi haline gelen “Made in Germany” etiketi aslında bir Alman icadı değil.

Bu, İngiltere’de 1887 yılında yürürlüğe giren Ticari Markalar Yasası ile ortaya çıktı. Zira bu maddeyle İngiltere, tüketicileri Almanya’dan gelen malların daha düşük kaliteli olduğu konusunda uyarmak için bu ibarenin yer almasını zarurî kıldı. Bu yolla tıpkı vakitte İngiliz halkının kendi endüstrisini desteklemesinin teşvik edileceği de düşünüldü.

Ancak tam aksi oldu. Alman sanayisi süratli gelişimi, üretilen yüksek kaliteli mallara ilgiyi arttırdı ve İngilizler bilhassa kalite ve güvenirliği sembolize eden bu etiketin yer aldığı Alman mallarını satın almaya başladılar.

İşte artık de Amerikan şirketlerinin, olumlu imajdan faydalanmak için “Made in Germany” etiketini kullanmaya başladıkları sav ediliyor. Bu yolla markalarını, Trump’ın tartışmalı siyasetleri nedeniyle ABD mallarına yönelik artan boykot davetleri karşısında müdafaaya çalıştıkları belirtiliyor.

McDonald’s ne diyor?

DW’nin sorularını yanıtlayan Amerikan şirketi McDonald’s, bunun kendileri için geçerli olmadığını söylüyor.

McDonald’s açıklamasında, zati uzun yıllardır kendilerini “Alman tarımının partneri” olarak gördüklerine, Almanya’daki restoranlarda büyük ölçüde yerli eserler kullanıldığına ve birebir vakitte gastronomi alanındaki en büyük patron olduklarına dikkat çekiliyor.

Ayrıca McDonald’s Almanya’nın web sitesinde, bu şirketin kullandığı besin eserlerinin yüzde 65’inin Almanya’dan tedarik edildiği belirtiliyor Domuz ve sığır eti ile kahvaltı yumurtaları, kahve sütü ve salatalıklarda bu oran yüzde 100’e ulaşıyor.

Tesla için sonuçları ağır oldu

ABD’nin Trump ile birlikte berbatlaşan prestijinden en çok ziyan gören Amerikan şirketlerinin başında Tesla yer alıyor.

Elektrik araba üreticisi Tesla’nın sahibi Elon Musk, evvel Trump’a daha sonra da Almanya’daki çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisine verdiği güçlü dayanak nedeniyle yalnızca Almanya’da değil, dünya genelinde en sevilmeyen insanlardan biri haline geldi.

Tesla satışları ağır darbe aldı. Hatta Tesla sahipleri, Musk’a reaksiyonlarını, otomobillerine yapıştırdıklar “Arabamı Elon çıldırmadan evvel satın aldım” yazan çıkartmayla söz ediyor.

Boykot tüketicilerin gücünü gösteriyor

Küresel siyaset sahnesinde yaşanan tansiyonlar, memleketler arası ittifaklardaki değişimler, memleketler arası ticareti, dev markaları etkiliyor. Bu birebir vakitte tüketicilerin gücünü de gösteriyor. Zira tüketiciler, bir eseri beğenmiyorsa ve politik ya da ahlaki nedenlerle bir markaya kuşkuyla yaklaşıyorsa, satın almamayı tercih edebiliyor.

Bunun ulaşabileceği boyut, Tesla’nın satış sayılarında çok net görülüyor. Tesla marka elektrikli otomobiller artık Almanya’da en çok satın alınan otomobiller listesinin birinci on sırasında yer almıyor.

Kanada’da da ABD malları güç durumda: Der Spiegel dergisi, “ABD eserlerini boykot etme” davetlerinin arttığına, şirketlerin “Kanada’da üretildi” yahut “Kanada’da hazırlandı” üzere etiketlerle tüketicilerin satın alma davranışını yönlendirmeye çalıştıklarına dikkat çeken bir haber yayımlandı. Ünlü bir Amerikan markası olan Heinz Domates Ketçap üreticisinin bile artık eserlerini pazarlarken “bölgede yetişmiş domates” vurgusu yaptığı belirtiliyor.

Özellikle Danimarka’da, ABD Başkanı Donald Trump Grönland’ı ilhak etmekle tehdit ettiğinden beri, Amerikan markaları açısından durum giderek ağırlaşıyor. Bu ülkede artık ABD markalarına alternatif olan Avrupa eserler tercih edilsin diye ekseriyetle fiyat etiketlerinde siyah yıldızlarla işaretleniyor.

Danimarka’da tıpkı vakitte Coca Cola’nın şişeleme işini de yapan Carlsberg bira fabrikası, şimdiden zorluklar yaşadığını açıkladı. Danimarkalıların boykotu, Coca Cola’nın satışlarında da düşüşe yol açmış durumda.

Gazlı içecek devi Coca Cola’dan şaşırtan atak

Küresel ve ikonik bir gazlı içecek markası haline gelen Coca Cola yaklaşık bir ay evvel “Made in Germany” kampanyasını başlattı. Bu atağı, şirketin Trump idaresi ile özdeşleştirilmekten kaygı duyduğu izlenimini arttırdı.

Bilboardlarda ve internette yürütülen ağır reklam kampanyasında kullanılan görseller ve telaffuzlarda, Coca-Cola’nın Almanya’da, Alman yurttaşlar tarafından üretildiğine vurgu yapılıyor.

Örneğin reklam afişlerinde Daniel, Jana, Heike, Jessy ve Muhammed üzere isimlerle bu isimleri yansıttığı düşünülen bireylerin fotoğrafları yer alıyor. Ve afişte “Daniel tarafından üretildi” yazısının tam altında Coca-Cola’nın logosu yer alıyor ve yeniden çabucak altında “Made in Germany” deniliyor.

DW’nin soruları üzerine şirket “Made in Germany” kampanyasının “Coca Cola’nın Almanya’daki derin köklerini göstermek emeliyle yapıldığını” açıkladı. Açıklamada, Coca Cola’nın neredeyse 100 yıldır Alman iktisadının ve toplumunun bir modülü olduğu lakin birçok Almanın bunu farkında olmadığına dikkat çekildi. Şirket, yapılan bir anketin, iştirakçilerin dörtte birinin ellerindeki Coca Cola içeceğinin büyük olasılıkla Almanya’da şişelendiğini bile bilmediğini gösterdiğine işaret etti.

Kampanyanın gerçek nedeni her ne olursa olsun asıl soru şu: Coca Cola üzere dünyanın en çok tanına ve ABD ile özdeşleşen ikonik bir marka, kimliğini bu kadar kolay kolay tekrar tanımlayabilir mi? Bu, pek de muhtemel görünmüyor.