Almanya’da ‘döner kıtlığı’ yaşanabilir: 375 avroluk artırım gelmedi, çalışanlar iş bıraktı
Almanya’nın güneybatısında bulunan Birtat Meat World SE fabrikasında çalışan çalışanlar, maaş uyuşmazlığı nedeniyle tekrar greve gitti. Almanya’da en sevilen sokak lezzeti olan dönerin fiyatının artması ya da daha berbatı, ülke genelinde döner kıtlığı yaşanabileceği tasaları büyüyor.
Oksijen’de yer alan habere nazaran, Almanya’nın en büyük döner üretim tesislerinden biri olan Birtat fabrikasında haftalardır süren ve personellerin aylık 375 avro artırım talebiyle devam eden grevler, üretim sınırının sık sık durmasına yol açıyor. Çalışanlar, maaşların birebir iş için çalışanlar ortasında büyük farklılıklar gösterdiğini, fiyatlandırma sisteminin ise şeffaf olmadığını belirtiyor. Sendika dayanağıyla fabrikada tüm çalışanları kapsayan toplu iş mukavelesi talep ediyorlar.
İşçilerin çoğunluğu Türkiye, Romanya ve Bulgaristan gibi ülkelerden gelen göçmenlerden oluşuyor. Soğuk hava şartlarının hakim olduğu fabrikada, etin tazeliği korunurken ağır kaideler altında uzun çalışma saatleri geçiriyorlar.
Euronews‘e nazaran geçtiğimiz Çarşamba günü emekçiler fabrikaya yürüyerek iş bırakma aksiyonu yaptı, ana kapı önünde pankartlar açıp davullar çaldı, yüksek maaş ve sendikal haklar için sloganlar attı. Alman medyası, Birtat idaresinin bugüne kadar taleplere yanaşmadığını bildirdi. Şirket yetkililerinden mevzuya ait açıklama gelmedi.
BİRTAT NEDEN DEĞERLİ?
Birtat, Stuttgart’ın 30 km kuzeyinde bulunan Murr kentinde 30 yılı aşkın müddettir döner üretimi yapıyor. Web sitesinde yer alan bilgilere nazaran dana, dana eti, tavuk ve hindi etinden 120 kiloya varan dev kebap şişleri hazırlıyor. Emekçiler eti doğrayıp marine ettikten sonra uzun metal şişlere geçiriyor, akabinde şoklama usulüyle dondurup Almanya genelindeki restoranlara gönderiyorlar.
Firma, binlerce dönerciye ve fast food restoranına aylık 13 milyondan fazla tüketiciye ulaşan eser sağlıyor. Restoran sahipleri uzun sürecek bir grev durumunda döner fiyatlarının artabileceği ya da eser bulunmasının zorlaşabileceği telaşını taşıyor.
FİYATLAR NE DURUMDA?
Dönerin fiyatı yıllar içinde yükseldi; 20 yıl evvel yaklaşık 2,50 avroya satılan dönerin fiyatı bugün birçok yerde 7 avro ve üzerine çıktı. Berlin Friedrichstrasse tren istasyonundaki küçük dönerci Pergamon Döner’de 68 yaşındaki Halil Duman, “Her şey zorlaşıyor. Hammadde değerlendi, artık kar etmek çok güç” derken, “Fiyatı daha da artırırsak müşteri kaybederiz” diyerek zorluğu özetliyor.
‘DÖNERİ ALMAN YEMEĞİ SANIYORLAR’
Döner, 1970’lerde Türkiye’den gelen göçmenler tarafından Almanya’ya getirilen ve vakitle Almanların en çok sevdiği fast food haline gelen bir lezzet. İsmi, Türkçe “dönmek” fiilinden geliyor; et, saatlerce döner ızgarada döndürülerek pişiriliyor ve ince ince kesiliyor.
Tahminlere nazaran Almanya’da yaklaşık 2,9 milyon Türk yaşıyor. Döner ise o kadar yaygın ki, birçok yabancı turist bu lezzeti Almanya’ya has sanıyor.
22 yaşındaki üniversite öğrencisi Nele Langfeld, imtihan sonrası soluğu Pergamon Döner’de aldı. Personel grevinden habersiz olduğunu söyleyen Nele, mümkün bir döner kıtlığı ve fiyat artışından hoşlanmayacağını belirtti:
“Bütçem sonlu. Döner hem ucuz hem de doyurucu tek yemek. Bu türlü kalmalı.”
