Altın ve bitcoinde yükselişi ne tetikliyor?

Son haftalar portföyünde altın ve bitcoin bulunduran yatırımcılar için epey çıkarlı geçti. Her iki emtia da yatırımcıların takviyesiyle rekor düzeylere ulaştı.

Hafta ortasında altının ons fiyatı 4 bin dolar düzeyini aşarak değerli bir eşiği geçti. Ons, bedelli metaller için kullanılan ve 31,1 gramlık bir yük ünitesidir.

Aynı sırada dünyanın en eski ve en tanınmış kripto para ünitesi olan bitcoin de hafta başında birinci kere 125 bin doları aştı. Daha sonra bir ölçü gerileyen bitcoin çarşamba öğlen saatlerinde 122 bin dolar düzeyinden süreç görüyordu.

Şimdiye kadar 2025 her iki emtia için de epey verimli geçiyor. Altın, 1 Ocak’tan bu yana yüzde 50’nin üzerinde artarak 1970’lerden bu yana en büyük yükselişini yaşadı. Bitcoin ise dalgalı bir seyir izlese de yıl başından bu yana yaklaşık üçte bir oranında bedel kazandı.

Fiyatlar neden artıyor?

Uzun müddettir yatırımcıların belirsizlik periyotlarında tercih ettiği “güvenli liman” olarak görülen altın, 2018’in sonlarından bu yana keskin bir yükseliş eğrisi izliyor ve o tarihten bu yana bedeli yüzde 300’ün üzerinde arttı.

Belirsizlik, mevcut yükselişin sebeplerinden biri. ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi siyaseti, ABD hükümetinin borç seviyesinin sürdürülebilirliği ve dünyanın rezerv para ünitesi olarak Amerikan dolarına olan itimat konusundaki tasalar belirsizlik yaratıyor.

Buna, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı ve Gazze’deki çatışmalar nedeniyle devam eden jeopolitik belirsizlikler de olumsuz istikamette tesir ediyor.

Yakın periyotta ortaya çıkan bir başka faktör ise ABD’de Kongre üyeleri ortasındaki bütçe uyuşmazlığı sonucu hükümetin kapanması oldu. Bu durum doların kıymetinin keskin biçimde düşmesine yol açarken, altını yatırımcılar için cazip bir alternatif haline getirdi.

Altın ayrıyeten Japon Yeni’nin “güvenli liman” statüsünü kaybetmesinden de yarar sağladı. Japonya’da iktidardaki Liberal Demokrat Partinin (LDP) yeni lideri olarak Sanae Takaichi’nin seçilmesi ve böylelikle ülkenin birinci bayan başbakanı olmasının katılaşmasıyla hafta başında Japon pay senetleri yükseldi. Fakat izleyeceği ekonomik programa dair tasalarla yen bedel kaybetmeye devam etti.

KCM Trade Baş Piyasa Analisti Tim Waterer, Reuters’a yaptığı açıklamada, “Japonya’daki LDP seçimlerinin akabinde gelen yen zayıflığı, yatırımcıların bir inançlı liman varlığını daha kaybetmesine neden oldu ve altın bu durumdan yararlanabildi” diyor.

Waterer ayrıyeten, ABD’deki durumun da altını daha cazip hale getirdiğini belirtti, “Devam eden ABD hükümetinin kapanması, ülke iktisadı ve büyümeye tesiri üzerinde bir belirsizlik bulutu oluşturuyor” diye ekledi.

Bu şartlara, dünyanın en büyük ekonomilerinden olan Fransa’da süregelen kemer sıkma tartışmalarının gölgesinde Başbakan Sebastien Lecornu’nun istifası ve onu izleyen siyasi belirsizlikler de eklendi.

Ancak uzmanlara nazaran, altının mevcut yükselişinde sadece ABD iktisadına ya da global iktisada dair telaşlar değil, öteki faktörler de tesirli. Birçok analist, altına dayalı borsa yatırım fonlarına (ETF) yönelik talebin arttığını ve giderek daha geniş bir yatırımcı kitlesinin bu alana yöneldiğini belirtiyor.

Deutsche Bank analistleri müşterilerine gönderdikleri notta, “ETF talebinin sahneye bu kadar güçlü formda geri dönmesi, altına yönelik iki tıp ‘agresif’ talep olduğunu gösteriyor: merkez bankalarından ve ETF yatırımcılarından gelen talepler” tabirlerini kullandı.

Altın uzun müddettir dünya genelindeki merkez bankaları tarafından satın alınıyor fakat yeni ETF talebi mevcut yükselişi daha da körüklüyor. ABD Emtia Vadeli Süreçler Komitesinin (CFTC) son dataları, hedge fonlarının hâlihazırda ellerinde 73 milyar dolar pahasında rekor seviyede altın bulundurduğunu gösteriyor.

Bitcoin için tablo nasıl?

Bitcoin’deki rekor yükseliş büyük ölçüde Donald Trump’ın ABD Başkanı olarak yeniden seçilmesinden kaynaklanıyor. Trump’ın kripto paralara yönelik açık ve sık sık lisana getirdiği dayanağı, bölümdeki talep ve inancın artmasına yardımcı oldu.

Bununla birlikte, tıpkı altında olduğu üzere daha fazla kurumsal yatırımcının bitcoine yöneldiğine dair deliller da var. Bitcoin, ABD doları üzere öteki yatırım araçlarına alternatif bir seçenek olarak giderek daha fazla tercih ediliyor. Amerikan merkez bankası Fed’den beklenen faiz indirimlerinin de yatırımcıları bitcoin üzerinde daha fazla risk almaya cesaretlendirdiği anlaşılıyor.

Bitcoin ayrıyeten ABD ekonomisindeki meçhullükten de güç kazanıyor; federal hükümet kurumlarının devam eden kapanması bitcoin’e olan talebi artırdı.

Standard Chartered Bank dijital varlık araştırma başkanı Geoffrey Kendrick, yatırımcılara gönderdiği notta, “Şu sıralarda hükümetin kapanması kıymet taşıyor” dedi.

“Bu yıl bitcoin ‘ABD hükümeti riskleriyle’ birlikte hareket etti; bunu en yeterli biçimde ABD Hazine tahvillerinin vade primiyle olan ilgisi gösteriyor” diye ekledi. Burada kelam edilen vade primi, yatırımcıların uzun vadeli devlet tahvillerini ellerinde tutmak için talep ettikleri ek getiriyi ölçen bir göstergedir ve uzun vadeli ekonomik istikrara olan inanç seviyesini yansıtır.

Bitcoin’in mevcut gücünün bir öbür nedeni ise yıllık döngüsüyle bağlantılı olabilir. Ekim ayı, tarihî olarak bitcoin için en güçlü aylardan biri. Emtia 2013’ten bu yana ekimde yalnızca iki sefer fiyat düşüşü yaşadı.

Altın ve bitcoin’de ralli sürecek mi?

Birçok gözlemci altın ve bitcoin’in kıymet kazanmaya devam edeceğini ve yeni rekor düzeylere ulaşılacağını öngörüyor.

Geoffrey Kendrick, “(ABD’de) Hükümet kapalı kaldığı sürece bitcoin’in yükselmeye devam edeceğini ve yakında 135 bin dolara ulaşacağını kestirim ediyorum” dedi. Trump idaresinin kripto paralara yönelik olumlu siyasetleri sürdüreceği beklentisi de bu iyimserliği güçlendiriyor.

Altın açısından da yakın vakitte kıymet kaybedeceğini düşünen pek yok.

HSBC geçen cuma günü yatırımcılara gönderdiği notta, “Resmî kesim alımları sayesinde ralliler 2026’ya kadar devam edebilir; çeşitlendirici bir araç olarak altına kurumsal talep güçlü kalabilir” sözlerini kullandı.

Londra merkezli banka, merkez bankalarının jeopolitik risklere karşı bir müdafaa aracı olarak büyük ölçülerde altın almaya devam etmesinin beklediğini belirtti.

Bu beklenti Dünya Altın Kurulu’nun temmuz ayı sonunda yayımladığı üç aylık raporla da örtüşüyor. Raporda yer alan ankete nazaran, rezerv yöneticilerinin yüzde 95’i önümüzdeki 12 ay içinde global merkez bankası altın rezervlerinin artacağını düşünüyor.