Asgari ücret o seviyenin altında: Yıl başından bu yana büyük değer kaybetti!
Yıl başında yapılan yüzde 30’luk zamla brüt 26 bin 5 TL’ye, net 22 bin 104 TL’ye yükselen asgari ücret, yüksek enflasyon karşısında hızla eridi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) temmuz ayı enflasyon verilerine göre, asgari ücretin alım gücündeki kayıp yılın ilk yedi ayında yüzde 19,08’e ulaştı. Bu da maaşlarda 4 bin 217 TL’lik bir erime anlamına geliyor.
EURO BAZINDA 7 AYDA 150 EURO’LUK KAYIP
Ekonomist İnan Mutlu’nun Eurostat verilerinden derlediği bilgilere göre, ocak ayında 708 Euro olan brüt asgari ücret, ara zam yapılmadığı için temmuzda 558 Euro’ya kadar geriledi. Böylece sadece 7 ayda 150 Euro, yani yaklaşık 7 bin 65 TL’lik kayıp yaşandı.
Bu düşüşle birlikte Türkiye, yılbaşında üzerinde yer aldığı Macaristan, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya’nın da gerisine düştü. Nefes Gazetesi’nden Songül Dalgıç Bilgili‘nin haberine göre temmuz itibarıyla brüt asgari ücret; Makedonya’da 584 Euro, Sırbistan’da 618 Euro, Karadağ’da 670 Euro, Macaristan’da ise 727 Euro olarak kayda geçti.
ALTINLA KIYASLANAN KAYIP DERİNLEŞİYOR
Asgari ücretin alım gücü sadece döviz karşısında değil, altın karşısında da düşüşte. AKP iktidarının başladığı kasım 2002’de asgari ücretle 1,6 Cumhuriyet altını alınabilirken, bu rakam aralık 2024’te 1’e, ağustos 2025’te ise 0,7’ye geriledi. Aynı dönemde çeyrek altın bazında da ciddi bir düşüş yaşandı. Kasım 2002’de 6,4 çeyrek altın alınabilirken, aralık 2024’te bu sayı 4,4’e, ağustos 2025’te ise 3’e kadar düştü.
GEÇİM MALİYETİ ÜÇE KATLADI
TÜRK-İş’in temmuz ayı verilerine göre açlık sınırı 26 bin 413 TL’ye yükselirken, yoksulluk sınırı 86 bin 36 TL’ye ulaştı. Bu rakam, mevcut asgari ücretin neredeyse üç katına denk geliyor. Öte yandan mutfak enflasyonu yıllık bazda yüzde 42,6 olarak ölçüldü. Yaşam maliyetleri hızla artarken, iktidar ise asgari ücrete ara zam taleplerine sessiz kalmaya devam ediyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, ocak ayında yaptığı açıklamada, “Asgari ücretle ilgili bir ara zammı konuşmak için çok erken. Zamanı geldiğinde gerekli değerlendirmeyi yaparız” demişti.
‘ÜCRETLİYE ÖDETİLEN MALİYET AĞIR’
Ekonomist İnan Mutlu, düşük ücret politikalarının faturasının emekçilere çıkarıldığını belirtti. Mutlu, “Doğu Avrupa ve Balkan ülkeleri ciddi anlamda asgari ücret seviyelerini yukarıya çekerken, Türkiye onların gerisinde kaldı. Son iki yıldır ara zam yapılmaması da bu sonuçta etkili oldu. Yılbaşında 708 Euro olan brüt asgari ücret, ara zam yapılmayınca temmuzda 558 Euro’ya kadar geriledi. Çok az farkla Bulgaristan’ın (551 Euro) önündeyiz. Buna rağmen, hala iş dünyasının işçi ücretlerinden şikayet ediyor olması da ayrı bir skandal” dedi.
