Aşırı sıcaklarda İstanbul’un en riskli ilçeleri hangileri?
Sıcak hava dalgalarının sağlık etkilerini inceleyen bir araştırmaya göre, aşırı sıcaklardan en kötü, İstanbul’un daha az kentleşmiş bölgeleri etkileniyor. Bunda, söz konusu bölgelerin “daha düşük hazırlık seviyesine sahip olması” ve “yaşlı nüfus yoğunluğunun” etkili olduğu belirtiliyor.
Environment, Development and Sustainability adlı dergide yayımlanan ve ölüm riskinin kentleşmeye bağlı değişimine odaklanan çalışma; Adalar, Beykoz, Sarıyer, Tuzla, Silivri ve Şile gibi kentleşmenin daha az yoğun olduğu ilçelerde sıcak hava dalgalarının, ölüm riskini yüzde 18 ila 19,5 oranında artırdığını ortaya koydu. Araştırma bu oranın, kentleşmenin “çok yoğun” ve “yoğun” olduğu ilçelerde daha düşük olduğunu gösteriyor.
Yüksek sıcaklıklarda dışarı çıkmaktan kaçınılması ve bol su tüketilmesi tavsiye ediliyorFotoğraf: Elisabeth Mandl/REUTERS
Çalışmayı yürüten ekipte yer alan Meteoroloji Mühendisi Dr. Merve Yıldız’a göre, kentleşmenin seyrek olduğu banliyö bölgelerindeki nüfus, sıcaklık artışları karşısında daha kırılgan olabiliyor.
Yaşlı nüfus, düşük hazırlık seviyesi
İklim konularına odaklanan haber ajansı İklim Masası‘nın aktardığına göre, ölüm riskinin yerleşimin daha az olduğu bölgelerde yükselmesi, yalnızca İstanbul’a özgü bir durum değil. Çin ve Güney Kore’de yürütülen çalışmaların da benzer bulgular ortaya koyduğu belirtiliyor. Araştırmalar, kentleşmenin seyrek olduğu bölgelerde sağlık hizmetlerinin sınırlı olduğuna ve hazırlık seviyesinin yetersizliğine işaret ediyor.
Bu bölgelerin demografik yapısı da ölüm riskindeki artışa etki ediyor. Örneğin İstanbul Planlama Ajansı’nın TÜİK’e dayandırdığı rapora göre; Adalar yüzde 23,5 ve Şile yüzde 17,3 ile İstanbul’da 65 yaş üstü nüfusun en yoğun olduğu ilçeler arasında yer alıyor. Dr. Yıldız’a göre sıcak hava dalgaları, 65 yaş üstü grupta ölüm riskini yüzde 21 oranında artırıyor. Türkiye’de nüfusun giderek yaşlanmasıyla sıcak hava dalgalarına bağlı ölümlerin de artacağı öngörülüyor.
Ne tavsiye ediliyor?
Uzmanlar riskleri en aza indirmek için kritik bölgelerde; halka açık, klimalı serinleme merkezleri kurulmasını ve klimalı toplu taşıma araçlarının sayısının artırılmasını öneriyor. Ayrıca sıcak hava dalgaları için erken uyarı sistemleri kurulması ve özellikle riskli gruplar olarak belirlenen yaşlılar ile kadınların sıcaklıklardaki ani yükselişlere karşı önceden uyarılması gerektiği belirtiliyor.
Ayrıca aşırı sıcak havalarda, özellikle öğle saatlerinde dışarıda olunmaması ve mümkünse dinlenmek için bir öğle molası verilmesi de tavsiye ediliyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bol su tüketilmesini, buna karşın aşırı sıcaklarda alkollü, şekerli ve kafeinli içeceklerden uzak durulmasını öneriyor.
DW / MUK
