Burtynsky’nin Türkiye ve dünyada çektiği fotoğraflar Borusan Contemporary’de: Doğanın dönüşümü

Borusan Contemporary, yeni kültür sanat sezonunu, çağın en önemli görsel tanıklarından ve endüstriyel manzara fotoğrafçılığının ustası Edward Burtynsky’nin eserlerinin yer aldığı “Edward Burtynsky: Dönüşen Yeryüzü” sergisiyle açtı.

16 Ağustos 2026’ya kadar Perili Köşk’te sanatseverlerin ziyaretine açık olacak serginin küratörlüğünü Marcus Schubert üstleniyor.

Burtynsky’nin Türkiye’nin farklı bölgelerinde çektiği ve ilk kez izleyiciyle buluşan güncel projesi “Erezyon” ile birlikte, son otuz yıllık birikiminden seçilmiş fotoğrafları bu sergide yer alıyor. Sergi “Erozyon”, “Su ve Tuz”, “Afrika Çalışmaları”, “Doğa”, “Taş Ocakları”, “Berezniki Madeni” ve “Petrol” gibi başlıklar altında, insanlığın ve onun endüstriyel çalışmalarının yeryüzüne verdiği zararı, insan eliyle ortaya çıkan dönüşümü belgeliyor ve ziyaretçileri düşünmeye, sorgulamaya itiyor.

Burtynsky’nin Borusan Çağdaş Sanat Koleksiyonu’nun özel davetiyle ürettiği, Türkiye’nin farklı bölgelerindeki “erozyon” konusuna odaklanan projesine 2019’da başlamış. Sanatçı üretim için, 2022’nin ilkbaharında İç Anadolu ve Akdeniz bölgelerini kapsayan iki haftalık bir keşfe çıkmış. Bu keşif sırasında, kara ve hava yoluyla 3 bin kilometreden fazla mesafe kat etmiş. Sanatçı ve ekibi, 125-500 metre arası yüksekliklerde drone ve helikopter kullanarak sürekli hareket halindeki bu coğrafyanın ayrıntılı hava fotoğraflarını çekmiş ve toplam 36 fotoğraf bu sergide yerini bulmuş.

Kayseri Yeşilhisar’da erozyon kontrolü amacıyla oluşturulmuş teraslar, Tuz Gölü, Yarışlı Gölü, Kırşehir’in renkli tarlaları, Göksu Nehri Vadisi’nin Karaman kolu, Nallıhan’ın çorak toprakları… Anadolu doğasının harikalığı ve dönüşümü, Burtynsky’nin kadrajlarıyla buluşmuş. Sanatçının hem “Erozyon” hem de diğer başlıklar altında bir arada getirdiği eserlerine bakarken bazen “Acaba bir tuvale resmedilen eseri mi inceliyoruz?” sorusunu soruyorsunuz ister istemez. Kadrajları, titizlikle oluşturulmuş kompozisyonları izlerken insanın dönüştürdüğü doğa ve doğanın hâlâ insana olan direnişini, bu savaşı çok açık bir şekilde gözlemleyebiliyorsunuz.

GÖRSEL BİR PARADOKS

İnsanlığın yeryüzünü nasıl biçimlendirdiği meselesinin, kendisinde on yıllardır derin bir ilgi uyandırdığını vurgulayan Burtynsky, “‘Dönüşen Yeryüzü’ ile Türkiye’de ilk kez, bu yolculuğumun geniş bir kesitini sunarken büyük onur duyuyorum.

Sergi, bu topraklardaki erozyonu ele alan yeni çalışmalarımdan, dünyanın farklı köşelerinde son 30 yıl içinde çektiğim karelere uzanan geniş bir seçkiden oluşuyor. Bu fotoğrafların izleyiciyi, dönüştürmekte olduğumuz gezegenimize karşı ortak sorumluluğumuz ve hâlâ şekillendirme gücünü elimizde bulundurduğumuz geleceğimiz üzerine düşünmeye teşvik etmesini umuyorum” diyor.

Serginin küratörü Schubert ise serginin Burtynsky’nin fotoğraflarının görsel bir paradoks yarattığını belirterek, “Güzellikleriyle büyülerken aynı anda çağımızın sert gerçeklerini de gözler önüne seriyor. ‘Dönüşen Yeryüzü’ sergisinde bu gerçekler Türkiye’nin farklı manzaralarında görünür hale geliyor; ancak eserlerin bütünü, bu hikâyelerin tüm dünyaya yayılan yankılarını da hissettiriyor” ifadelerini kullanıyor.