Çin, TikTok’un faaliyetini sürdürmesini ABD ile ticaret görüşmelerinin ön şartı görüyor
Ülkeyi yöneten Çin Komünist Partisinin (ÇKP) resmi yayın organı “Halkın Günlüğü” gazetesinde yer alan yorum yazısında, Çin’in ticari problemlerde ABD ile müzakereye hazır olduğu lakin bunun için Washington idaresinin TikTok dahil Çinli şirketlere “açık, adil ve ayrımcı olmayan” şartları sağlaması gerektiği belirtildi.
Yazıda, “Eğer ABD, Çinli şirketlerin yasal çıkarlarına ziyan vermeyi sürdürürse, Çin ulusal çıkarlarını ve şirketlerinin yasal haklarını korumak için gerekli önlemleri alacaktır.” sözüne yer verildi.
ABD ile Çin heyetleri, devam eden ticaret müzakereleri kapsamında 14-17 Eylül’de Madrid’de görüşmeler yürütecek. Bugün başlayan müzakerelerde ABD heyetine Hazine Bakanı Scott Bessent, Çin heyetine ise Ekonomik Bağlantılardan Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng başkanlık ediyor.
İki taraftan daha evvel yapılan açıklamalarda, müzakerelerde gümrük tarifeleri, ihracat denetimleri ve teknoloji alanındaki kısıtlamalarla birlikte TikTok durumunun da ele alınacağı bildirilmişti.
– TikTok devredilme yahut yasaklanma ikilemiyle karşı karşıya
ABD Temsilciler Meclisi, 13 Mart 2024’te yaptığı oylamada, “Amerikalıları Yabancı Düşmanlarca Denetim Edilen Uygulamalardan Müdafaa Yasası” başlıklı tasarıyı büyük çoğunlukla kabul etmişti. ABD Senatosundan da geçen tasarı 24 Nisan 2024’te dönemin Başkanı Joe Biden’ın imzasıyla yürürlüğe girmişti.
“Ulusal güvenlik tehdidi oluşturduğu” gerekçesiyle TikTok’un yasaklanmasının önünü açan yasa, ana ortak pozisyonundaki ByteDance firmasının, platformu ABD’li bir şirkete devretmesini, aksi halde uygulamanın ABD’deki yasaklanmasını öngörüyor.
ABD Kongresi, ByteDance’in 19 Ocak’a kadar denetim payını devretmemesi halinde uygulamanın tüm ülkede yasaklanmasına yönelik kararı ABD Yüksek Mahkemesi tarafından da onanmış, fakat 20 Ocak’ta vazifeye başlayan yeni Lider Donald Trump, son tarihin mühletini başkanlık kararnameleriyle 3 sefer uzatmıştı.
Yasağı savunanlar, Pekin merkezli ByteDance firmasının TikTok aracılığıyla elde ettiği Amerikan vatandaşlarına ilişkin bilgileri, kanunen Çin hükümetinin erişimine açmak zorunda olduğunu, bunun bilgi güvenliği riskinin yanı sıra ulusal güvenliğe de tehdit oluşturduğunu savunuyor.
Yasağa karşı çıkanlar ise TikTok’un ABD vatandaşlarının datalarını toplayıp Çin’e ilettiği argümanının ispata muhtaç olduğunu ve uygulamanın yasaklanmasının “ifade özgürlüğünün kısıtlanması” manasına geleceğini belirtiyor.
