Deniz Berktay ile Kuzeyden Notlar: Savaşta sıcak yaza girildi
Ruslara baktığımız zamansa artık Batı’yı toptan suçlamak yerine ABD’nin Trump yönetimiyle İngilizleri birbirinden kesin biçimde ayırdıklarını görüyoruz. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rus askeri havaalanlarına Ukrayna istihbaratı tarafından düzenlendiği söylenen saldırı ile ilgili olarak “bunun yüzde yüz İngiliz istihbaratının işi” olduğunu ifade etti. Rusya, kendi ülkesinde meydana gelen ve uluslararası yayın kuruluşlarında Ukrayna tarafından gerçekleştiği söylenen diğer eylemlerin de İngiltere’nin işi olduğunu öne sürüyor. Rusya’nın İngiltere’nin rolünü sürekli vurgulamaktan yana iki çıkarı var: Birincisi, İngiltere’yi ön plana çıkartınca Ukrayna gibi küçük gördüğü bir ülke karşısında değil de İngiltere gibi dünyanın büyük ülkelerinden biri karşısında olduğunu söylemiş, böylelikle de uğradığı bazı yenilgileri kendi kamuoyu ve dünya kamuoyu nezdinde küçültücü olmaktan çıkarmış oluyor. İkincisiyse Ruslar Ukraynalılarla kardeş halk oldukların iddia ettiklerinden bu olan bitende Ukrayna’nın payını yok saymak Rusya’nın resmi ididialarına daha uygun geliyor.
Öte yandan İngiltere’nin (ve diğer Batılı ülkelerin) de bu işte kendi paylarını gizleyip Ukrayna’yı ön plana çıkarmaktan yana çıkarları var. Birincisi, bu durumda kendi ülkelerini değil, Ukrayna’yı hedef tahtası haline getirmiş oluyorlar. İkincisi, Rusya’ya karşı gerçekleştirilen operasyonlarda kendi paylarının gizlenerek Ukrayna’nın payının göklere çıkartılması, Ukrayna kamuoyunda yeniden özgüven (ve bununla bağlantılı olarak savaşma azmi) ortaya çıkmasını sağlıyor.
Bu operasyonlarda kimin ne kadar rolünün olduğu ileride ortaya çıkacak. Fakat şimdilik şunları söyleyebiliriz: Ruslarla Ukraynalılar arasındaki ilişkiler su ve yağ gibi apayrı değil, iki halkın kökenindeki yakınlıklara ek olarak çarlık ve Sovyet dönemlerinden beri pek çok Rus Ukrayna’da, pek çok Ukraynalı da Rusya’da yaşıyor ve aileler eski Sovyet coğrafyası boyunca dağılmış durumda. Buna karma evlilikleri de dahil ettiğimizde, karışık bir ilişkiler ağı ortaya çıkıyor. Bu ağı yakın zamana kadar Rusya, Ukrayna’daki istihbarat ağı için kullanıyordu, şimdi Ukrayna ve/veya Batılı ülkelerin bu ilişkiler ağını ters yönde kullanmaya başladıklarını görüyoruz.
RUS TAARUZU BAŞLADI
Öte yandan Rusların son 10 gündür Ukrayna’nın hem kuzeyinde hem de doğusunda taarruzlarını hızlandırdıklarını görüyoruz. Donbas bölgesinde ilerleyen Rus kuvvetlerinin bir kısmı, Ukrayna’nın sanayi merkezlerinden Dnipropetrovsk il sınırına geldi. Hatta Ruslar, kendilerinin bu ilden içeri girdiklerini iddia ediyor. Eğer Ruslar bu ilde ilerlemeye başlarsa bu, Ukrayna için moral bozucu bir etken olur.
Daha da kaygı verici olanıysa Ruslar, Ukrayna’nın kuzeydoğusundaki Sumi ilinde on günde en az 10 yerleşim yerini tamamen ele geçirdi. Sumi il merkezine 20 kilometreden daha az mesafedeler. Bu, ilerleyen günlerde Sumi şehrinin de Rusların tehdidi altına girmesi anlamına geliyor. Putin, Ukrayna’nın Harkov ve Sumi illerinde bir tampon bölge kurmak istediğini söylemişti. Öte yandan Sumi’nin asıl özelliği, Ukrayna’nın başkenti Kiev’e komşu olması. Dolayısıyla Rusların burada fazla ilerlemesi, Kiev’in tehdit altına girmesi anlamına gelir. Sonuç olarak bütün bölgeyi hem meteorolojik hem de askeri ve siyasi açıdan sıcak bir yaz bekliyor.
