Hangi zeytin ağacının taşınıp hangisinin söküleceğine karar verecek: Şirkete özel ‘heyet’ devri

Kamuoyunda Muğla’daki zeytinlikleri yok edeceği için eleştiri konusu olan, tepkilerin sürdüğü düzenlemenin altından bir skandal daha çıktı. Madencilik için hangi zeytin ağaçlarının taşınacağına, hangisinin söküleceğine, nereye dikileceğine “uzman heyet” karar verecek. Ancak bu “uzman heyetin” oluşturulmasına ilişkin yükümlülükler ise ruhsat sahibine yani şirkete ait olacak. Ayrıca şirket hangi zeytinliklerin taşınmasını istiyorsa Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na başvuracak.

Muğla Milas ve Yatağan’daki zeytinliklerin madencilik faliyetine açılmasına yönelik yasanın yürürlüğe girmesinin ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı da uygulamanın nasıl olacağına dair usul ve esasları yayınladı. Buna göre hangi zeytin ağaçlarının taşınacağına, bu ağaçların tahsis edilen yerlerden hangisine dikileceğine, arazi ve mevsim şartları göz önünde bulundurularak taşıma işlemlerinin hangi dönemlerde ve ne kadar sürede tamamlancağına “uzman heyet” karar verecek. Heyet bunun için plan ve proje hazırlayacak. Raporlar bakanlıkça uygun görüldükten sonra uygulamaya konulacak.

ŞİRKETE AİT

Bu “uzman heyet” akademik unvana sahip iki ziraat mühlendisi ve bir biyologdan oluşacak. Ancak bakanlığın yayınladığı esaslara göre “bu heyetin oluşturulmasına ilişkin yükümlülükler ise ruhsat sahibine” yani şirkete ait olacak. Bakanlığın yayınladığı esaslarda “uzman heyeti” şöyle tanımlanıyor:

“Akademik ünvana sahip iki ziraat mühendisi ve bir biyologdan oluşan ve oluşturulmasına ilişkin yükümlülüklerin ruhsat sahibine ait olduğu heyet.”

KRİTERLER VAR

Bakanlığın esaslarına göre, taşınacak ağaçların tespitinde taşınma durumunda tutma ihtimali, verimi, taşınmasında fiziksel engel olup olmadığı gibi kriterler gözetilecek.

YA YER YOKSA

Taşınma işlemlerinde, maden sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik verilecek. Eğer maden sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarında uygun yer bulunamazsa nasıl bir yol izleneceği, ağaçların başka bir kente gönderilip, gönderilmeyeceği ise belirsiz.

MÜDÜRÜ ŞİRKET GÖREVLENDİRECEK

Ruhsat sahibi yani şirket, profesör ünvanına sahip bir ziraat mühendisini proje müdürü olarak görevlendirecek. Proje müdürü, uzman heyeti üyelerinden de seçilebilecek.

AÇIK KAPI

Zeytin ağaçlarının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda maden

sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik verilmek suretiyle yeni zeytin sahası tesis edilmesi de zorunlu olacak. Ancak burada da yine sahanın bulunduğu ilçe ve il dışında yer tesis edilmesine açık kapı bırakılıyor.

ÇEŞİDİ DE ‘HEYET’ BELİRLEYECEK

Yeni zeytin sahası, taşınan ve taşınamayacağına dair uzman heyetince karar verilmiş zeytin ağacı sayısının en az iki katı zeytin ağacı ile oluşacak. Dikilecek zeytin ağacının çeşidine de yine “uzman heyeti” karar verecek.

Uzman heyeti, taşınmasına karar verdiği ağaçların bu zeytin sahasına dikilmesine izin verebilecek.

BİR DE KİRA ÖDEYECEKLER!

Yeni zeytin sahaları; talep eden maliklerden varsa bölgedeki kendilerine ait arazilerinde, ihtiyaç duyulması ve uygun bulunması halinde Hazine taşınmazlarında ya da maden sahalarının bulunduğu il sınırlarındaki kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) ait taşınmazlarda tesis edilecek. Ancak Hazine arazileri ve KİT arazileri zeytinlik sahibine verilmeyecek. 20 yıl süre ile kiralanacak. Zeytin ağaçlarının taşınmasından ve yeni zeytin bahçesi tesisinden kaynaklanan her masraf ve taleplerden, ruhsat sahibi yani şirket sorumlu olacak. Ancak kiralama bedeli, kiralayan tarafından ödenecek. Yani zeytini taşınan ya da sökülen kişiler üzerine bir de kira ödeyecek.

ŞİRKET BAŞVURACAK

Zeytin ağaçlarının taşınması ve yeni zeytin sahası tesisi için şirket tarafından Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne başvuruda bulunulacak. Başvuruda; madencilik faaliyeti yapılması planlanan alandaki zeytin ağaçlarından hangilerinin taşınabilir olduğuna, zeytin ağaçlarının taşınacağı ve yeni zeytin sahası tesis edilecek alanların zeytinciliğe uygun olduğuna ilişkin hazırlanmış uzman heyeti raporu; taşınacak zeytin ağaçlarının taşınma sürecine ve yöntemine dair hazırlanmış proje; zeytin ağaçlarının taşınacağı ve yeni zeytin sahası tesis edilecek alanın mülkiyetiyle ilgili kamu kurum veya kuruluşlarından alınan olumlu görüş veya özel mülke konu taşınmazlarda tasarruf hakkını gösteren belge de ibraz edilecek.