Hazine, borçlanma limitini aştı: İktidar borçta sınır tanımıyor!
İktidar borçlanmada “sınır” tanımadı. Hazine, Bütçe Yasası’yla verilen borçlanma limitini şimdiden aştı.
Her yıl Bütçe Yasası ile Hazine’ye net borçlanma limiti veriliyor. Bu limit gerekirse Hazine ve Maliye Bakanı ile Cumhurbaşkanı tarafından artırılıyor. İktidar yıl içinde genellikle bu limiti aşıyor. Önceki yıllarda da limit aşımı yapılmıştı. Bu yıl da ağustos sonu itibariyle Bütçe Yasası ile verilen limit aşıldı. CHP TBMM Grubu’nun ekonomi raporunda, Hazine’nin ağustos sonu itibariyle, Bütçe Yasası’yla 2025 yılının tamamı için kendisine verilen net borçlanma limitini aştığına dikkat çekildi.
Rapora göre, Hazine, ocak-ağustos döneminde net olarak 2 trilyon 52 milyar lira borçlandı. Bütçe Yasası’na göre, Hazine bu yıl net olarak 1 trilyon 935 milyar lira borçlanabiliyordu. Bu tutar Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Cumhurbaşkanı tarafından gerekirse yüzde 5’er oranda artırılabiliyor. Gerek Hazine ve Maliye Bakanlığı gerekse de Cumhurbaşkanı’nın yetkisini kullanması halinde borçlanma limiti 2 trilyon 133 milyar liraya yükseliyor. Rapora göre, ağustos sonunda Hazine ve Maliye Bakanı’nın yüzde 5 artırımla borçlanma limitini yükseltebileceği 2 trilyon 31 milyar lira da aşıldı. Sadece Cumhurbaşkanı’nın yetkisi kaldı.
12.4 TRİLYON BORÇ
Raporda, “Yüksek faizlere aldırmadan son aylarda ihtiyacından da fazla borçlanıp, faiz ödeyen Hazine’nin borç stoku ağustosta 430 milyar lira daha artarak 12 trilyon 477 milyar liraya yükseldi. Borç stokunun 7 trilyon 251 milyar lirası iç borçlardan, 5 trilyon 225 milyar lirası da dış borçlardan kaynaklanıyor. Ağustosta iç borçlarda 366 milyar liralık, dış borçlarda ise 64 milyar liralık artış yaşandı” denildi. Rapora göre, dünyanın en yüksek faizini ödeyerek borçlanan devletlerin başında gelen Türkiye’nin iç borçlarının vadesine kadar ödenmesi gereken faiz 7 trilyon 676 milyar lira ile borcun anaparasının yüzde 106’sı kadar bir büyüklük oluşturuyor.
KUR FARKI
Rapora göre, yüzde 19.3’ü döviz ve altın olarak geri ödenecek borçlardan kaynaklanacak olan kur farkları bu faiz yüküne dahil değil. 34 milyar doları bulan iç borç stokundaki döviz borçları, dolar kurunun her 1
lira artışında 34 milyar lira kur farkı yükü getiriyor. Dış borçların kur farkı hariç 1 trilyon 942 milyar lira olarak gözüken faiz yüküyle birlikte borç stokunun toplam faiz yükü 9 trilyon 618 milyar lirayı buluyor.
