Hindistan-Pakistan tansiyonu: Türkiye nasıl bir siyaset izliyor?
Türkiye de bölgenin iki değerli nükleer gücü ortasındaki uyuşmazlığı yakından izleyen ve itidal daveti yapan ülkeler ortasında.
Dışişleri Bakanlığı’ndan 7 Mayıs’ta yapılan yazılı açıklamada, “Hindistan tarafından düzenlenen hücum topyekûn bir savaş riskini ortaya çıkarmıştır. Bu tıp kışkırtıcı adımları ve siviller ile sivil altyapıyı maksat alan akınları kınıyoruz” sözlerine yer verildi.
Açıklamada ayrıyeten “Pakistan’ın, 22 Nisan’da gerçekleştirilen terör saldırısının araştırılması istikametindeki davetini destekliyoruz” tabirleri kullanıldı.
Böylece bakanlık, Hindistan’ı kınarken Pakistan’ın olayın araştırılması tezine takviye vermiş oldu.
Hindistan, Pakistan’ı Keşmir’de 22 Nisan’da 26 turistin öldürüldüğü saldırıyı gerçekleştiren militanları desteklemekle suçluyordu.
Pakistan ise bu iddiayı reddederek Hindistan’ın saldırıyı “bahane olarak” kullanmaya niyetlendiğini öne sürüyordu.
Hem Hindistan hem de Pakistan Keşmir bölgesinde hak sav ediyor.
TÜRKİYE, PAKİSTAN İLE TEMAS HALİNDE
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 22 Nisan’daki hücumun ardından Pakistan Dışişleri Bakanı Muhammad Ishaq Dar ile iki kere telefonda görüştü.
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, 26 Nisan ve 7 Mayıs’ta yapılan görüşmelerde Pakistan ile Hindistan ortasındaki son gelişmelerin ele alındığı dışında bir bilgi paylaşmadı.
Türkiye ile Hindistan ortasında bu süreçte bir diplomatik temas olup olmadığı bilinmiyor.
Hint basınından son günlerde çıkan haberlerde, Türkiye’den Pakistan’a silah gönderildiğine ait savlar yer aldı.
İletişim Başkanlığı, 28 Nisan’da yaptığı açıklamada bu savları yalanladı.
Başkanlık, yalnızca bir askeri uçağın yakıt ikmali nedeniyle Pakistan’a indiğini kaydetti.
PAKİSTAN İLE ASKERİ İŞ BİRLİĞİ YÜKSEK
Ankara’nın Hint yarımadasındaki Müslümanlarla alakaları Kurtuluş Savaşı sürecine kadar dayanıyor.
Pakistan’ın bağımsızlığını kazandığı 1947 sonrası ise Ankara-İslamabad münasebetleri her açıdan gelişti.
Keşmir meselesinde Pakistan’ı destekleyen Türkiye, çabucak hemen her BM Genel Kurulu toplantısında mevzuyu gündeme getirmeye itina gösterdi.
Pakistan da benzeri biçimde Kıbrıs sorunu kapsamında Türkiye’ye en çok dayanak veren ülkeler ortasında yer aldı.
Ankara-İslamabad münasebetlerinin en görünür ilerleme gösterdiği alan askeri ve savunma sanayi.
İki ülke ortasında askeri çerçeve işbirliği muahedesi 2001’de imzalandı.
O tarihten bu yana çerçeve muahede kapsamında belirlenen eğitim, ortak tatbikatlar üzere birçok alanda yapılan mutabakatlar, askeri işbirliğinin kurumsal altyapısını oluşturdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 12-13 Şubat’ta gerçekleştirdiği Pakistan ziyaretinde de ele alınan mevzuların başında askeri ve savunma sanayi işbirliği geldi.
Türkiye son periyotta Pakistan’ın hava, deniz ve kara kuvvetlerindeki envanterinin genişletilmesi için kıymetli projeler gerçekleştiriyor.
Pakistan için korvetler inşa eden Türkiye, denizaltıların güncellenmesi sürecine de takviye sağlıyor.
Pakistan’ın F-16 savaş uçaklarının modernizasyonuna takviye veren Türkiye, ayrıyeten ülkeye ATAK helikopterleri de tedarik ediyor.
Stockholm Memleketler arası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) datalarına nazaran 2020-24 ortasında Türkiye’nin silah ihracatının yüzde 10’u bu ülkeye gerçekleşti.
HİNDİSTAN’LA ALAKALAR NE SEVİYEDE?
Türkiye, global ekonomik tartının Batı’dan Doğu’ya kaydığı görüşünden hareketle son devirde “Yeniden Asya” ismini verdiği bir açılımla Hindistan’ın da yüklü olarak yer aldığı bu coğrafyaya ilgisini artırdı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2017’de Hindistan’a yaptığı ziyaret kıymetli bir gelişme olarak görüldü.
Türkiye ayrıyeten BRICS’e iştirak niyetlerini daha güçlü verdiği periyotlarda de Hindistan ile münasebetlere dönük sıcak bildiriler vermeye dikkat etti.
Erdoğan’ın 2024 yılındaki BM Genel Kurulu toplantısında Keşmir konusunu bu nedenle gündeme getirmediği de argüman edildi.
Ancak Keşmir başta olmak üzere jeopolitik tansiyonlarda Ankara’nın İslamabad yanlısı siyasetlerinin Hindistan ile ilgilerin hedeflenen seviyeye çıkmasını zorlaştırdığı yorumları yapılıyor.
