İsrail-İran savaşı: Şimdiye kadar neler yaşandı?

İsrail geçen Cuma gecesi İran’ın stratejik açıdan kritik noktalarını hedef aldığı geniş çaplı bir saldırı başlattı. Netanyahu hükümeti, bu operasyona gerekçe olarak Tahran’ın nükleer programını gösteriyor. İran ise bunu savaş ilanı olarak nitelendirerek İsrail’e yönelik misilleme saldırıları başlattı.

Böylece iki ülke arasında şimdiye dek görülen en ağır karşılıklı saldırı süreci başlamış oldu.

Peki, şimdiye kadar İsrail hangi kritik noktaları hedef aldı ve neler yaşandı?

Nükleer tesisler bombalandı

İsrail Cuma gününde bu yana İran’da çok sayıda nükleer tesisi vurdu. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na göre Tahran, Natanz ve Fordo’da yer üstü uranyum zenginleştirme tesislerine yapılan saldırıların yanı sıra İsfahan’daki uranyum dönüştürme tesisinde de hasar oluştuğunu bildirdi.

Uydu görüntülerini analiz eden Uluslararası Bilim ve Uluslararası Güvenlik Enstitüsü, Natanz’daki tesisin yer üstü enerji altyapısında geniş çaplı hasar meydana geldiğini bildirdi. Enstitü, elektrik kesintisinin uranyum zenginleştirme için kullanılan santrifüjlerin bulunduğu yer altı bölümünde de ciddi hasara yol açabileceğine dikkat çekerek bu durumun tesisin “en azından şimdilik”devre dışı kalmasına neden olmuş olabileceğini kaydetti.

Uranyum zenginleştirme yıllardır İran’la yaşanan nükleer ihtilafın merkezinde yer alıyor. Zenginleştirilmiş uranyum sivil amaçlarla kullanılabildiği gibi, atom bombası yapımında da kullanılabiliyor. Belirleyici olan ise bölünebilir izotop U2352’nin zenginleştirme oranı.

Tahran’da bir gecede 80 hedef vuruldu

İsrail ordusu, onlarca roketatar ve hava savunma mevzisine yönelik saldırılarla İran’ın batısında Tahran’a kadar olan bölgedeki hava savunmasını etkisiz hale getirdiğini ve böylece tam bir “hareket serbestisi”elde ettiiğini bildirdi. Yalnızca Cumartesiyi Pazara bağlayan gece İsrail, Tahran’da 80’den fazla hedefi vurduğunu kaydetti.

Pazar günü, İsrail ordusu mühimmat üretim tesislerinin yakınlarında yaşayan sivillere güvenli yerlere gitmeleri çağrısında bulunurken İranlı yetkililer halka yönelik olarak cami, metro istasyonları ve okulların sığınak olarak kullanılmak üzere açılacağını duyurdu.

Öldürülen İranlı ordu mensupları ve bilim insanları

İsrail saldırılarında şu ana kadar çok sayıda üst düzey İranlı ordu mensubu öldürüldü. Ölenler arasında İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Askeri İstihbarat Başkan Yardımcısı Gulamreza Mehrabi, Askeri Operasyonlar Başkan Yardımcısı Mehdi Rabbani’nin de bulunduğu açıklandı. İsrail, Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri’nin neredeyse tüm komuta kadrosunun öldürüldüğünü duyurdu.

Saldırılarda dokuz İranlı nükleer bilim insanı da hayatını kaybetti.

İsrail hedeflerini genişletiyor

İsrail, İran’daki saldırı hedeflerini de genişletiyor. Pazar günü Tahran’da iki yakıt deposu vurulurken başkentin kuzeybatısındaki bir yakıt deposunda yangın çıktığı bildirildi.

Taraflar ayrıca Tahran’daki savunma bakanlığı binasının da hedef alındığını teyit etti. İsrail, askeri nükleer program SPND’nin karargahını ve nükleer araştırmalarla ilgili belgelerin bulunduğu bir arşivi de hedef aldığını bildirdi.

Savaşın bilançosu

İran’n Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Emir İrevani, Cuma günü yaptığı açıklamada İsrail’in saldırılarında 78 kişinin hayatını kaybettiğini, 320 kişinin de yaralandığını bildirmişti. Bu açıklamadan bu yana İran tarafından güncel bir resmi bilanço açıklanmadı.

İsrail’de ise kurtarma ekiplerinin verdiği bilgilere göre Cuma gününden bu yana en az 13 kişi İran saldırılarında hayatını kaybetti, yaklaşık 380 kişi de yaralandı. Pazar günü Bat Yam kentinde çöken bir binanın enkazı altında kalan yedi kişinin de kayıp olduğu belirtildi.

AFP / SÖ,ET

DW Türkçe’ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?