Kanser hastalarının ilaç temini kabusu sürüyor: Mahkemelerin keyfi kararları hastaları mağdur ediyor
Türkiye’nin sağlık karnesi her geçen gün kötüye giderken kanser ve bazı diğer nadir hastalıklara sahip yurttaşların hayati değerdeki ilaçlarına erişimde yaşadığı sorunlar da devam ediyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) “bedeli ödenecek ilaçlar listesi” kapsamında, tedavide etkili olan ve dünya çapında standart haline gelmeye başlamış bazı kanser ilaçları, SGK’nın listesinde bulunmadığı için hastalar, bölge mahkemelerinde ‘ihtiyati tedbir’ istemiyle açılan davalarla ilaçlarını temin etmeye çalışıyor.
Ancak Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin geçtiğimiz aralık ayında aldığı kararlar kapsamında, ilaç temin etmek için açılan davalar bir ‘sağlık krizine’ dönüştü. Yargıtay kararlarıyla, ilaç temini için ihtiyati tedbir kararı alınabilmesi oldukça sıkı şartlara bağlanırken bölge mahkemelerinde ilaç temin edilmesi yönünde açılan davalar mahkemelerin inisiyatifine bırakıldı. Bazı bölge mahkemeleri, devam eden tedavi süreçlerini dikkate alarak ihtiyati tedbir istemini onaylarken bazı bölge mahkemeleri ise zamanla yarışan kanser hastalarının ilaçlarını temin etmeleri için açılan davaların reddi yönünde karar vermeye başladı.
ÖLÜMDEN SONRA YİNE RET KARARI
Dokuz aydır kanserle mücadele eden oğlunun bir an önce ilaçlarına ulaşabilmesi için Ankara 37. İş Mahkemesi’nde dava açan bir anne, mahkemenin ısrarla tedbir kararı vermemesinin ardından eylül ayında oğlunu kaybetti. Cumhuriyet’e konuşan anne, çocuğu için doktorlar tarafından hazırlanmış bilirkişi raporları olmasına karşın mahkemenin aylarca tedbir kararı almadığını belirterek “Mahkeme talebimizi ısrlarla reddetti. Başka bir kanser hastası çocuğun kullandığı ancak onda yetersiz kalan bir ilacı benim çocuğum da kullandı ve vücudu olumlu tepki verdi. Bu konuda doktorlar tarafından hazırlanan bir raporla tekrar başvuruda bulunduk ancak mahkeme tarafından tekrar reddedildik” dedi.
MAHKEME İÇİN ŞOK İDDİALAR
Konu hakkında Cumhuriyet’e bilgi veren çeşitli hasta yakınları ve avukatlar ise söz konusu Ankara 37. İş Mahkemesi’nin ilaç temini için açılan bütün davaları reddettiğini, bilirkişi raporlarını ve çeşitli Yargıtay içtihatlarını de görmezden geldiğini öne sürdü. Davası reddedilenlere çok ciddi bir borç çıkma ihtimalinin doğduğun altı çizilirken Cumhuriyet’e bilgi veren kaynaklar, mahkeme hakiminin hasta yakınlarına oldukça kötü muamele gösterdiğini, davalarda yer alan SGK avukatlarını yönlendirme girişiminde bulunduğunu iddia etti. Hakimin ayrıca bir hasta yakınının kendini ziyaret ettiği esnadaki “Çocuğun yaşam hakkı var” çıkışıma “Herkese yaşam hakkı vermeye gerek yok” dediği de öne sürüldü.
ZAMANLA YARIŞIYORLAR
Konu hakkında Cumhuriyet’e konuşan İstanbul Eczacılar Odası Başkanı Şeker Pınar Özcan ise kanser hastalarının zamanla yarıştığına dikkat çekerek “Bu ilaçlar sağlık kurulu raporlarıyla da alınabiliyor ancak alınamadığı durumlar çok fazla. Hastaların bu mahkemelerin sonuçlanmasını bekleyecek ekonomik durumları ve zamanları olmuyor. Zaten SGK eninde sonunda bunları ödüyor ama tedavinin bir an önce başlaması gerekiyor çünkü kanser hastaları zamanla yarışıyor. İlaçların bir an önce geri ödeme kapsamına alınması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
