Memur artırım pazarlığında birinci teklif neyi karşılıyor?
Yaklaşık 4 milyon kamu çalışanı ve 2 milyondan fazla memur emeklisini ilgilendiren artırım pazarlığında hükümetin birinci teklifi sendikaların beklentisinin hayli altında kaldı.
Türkiye’de milyonlarca çalışan enflasyon ve hayat pahalılığı karşısında eriyen fiyatlarının düzeltilmesini talep ederken iktisat idaresi uyguladığı kemer sıkma siyasetleri çerçevesinde artırım oranlarını düşük düzeyde tutuyor.
Bu yıl için net taban fiyatı 22 bin 104 lira olarak belirleyen ve temmuz ayında enflasyon farkı güncellemesi yapmayan hükümet, 6,5 milyon memur ve memur emeklisini ilgilendiren taban fiyattan sonraki en büyük artırım pazarlığında 2026’da yüzde 10+6’lık bir birinci teklif sundu. Yetkili konfederasyon Memur Sen’in 2026 için artırım talebi toplamda yüzde 88’i buluyordu.
Pazarlık, toplam 11 hizmet kolunda ve kamu vazifelilerinin geneli için yürütülüyor. Masada 10 hizmet kolunda Memur-Sen, 1 hizmet kolunda (kültür ve sanat) ise Türkiye Kamu-Sen oturuyor. Kamu-Sen de 2026 yılı için ortalama yüzde 88,6 artırım talep etmişti.
Ağustos başında 600 bin kamu personelini ilgilendiren 2026 toplu mukavele protokolü de sendikaların taleplerinin yaklaşık yüzde 30’unu karşılamıştı.
Hükümetin teklifi ve süreç
Kamu patron heyetinin masaya getirdiği paket, 2026’nın birinci yarısında yüzde 10, ikinci yarısında yüzde 6; 2027’nin her iki yarısında ise yüzde 4’er artış öngörüyor.
Teklifte refah hissesi ya da taban aylığa seyyanen artış yer almıyor. Görüşmelerde uzlaşma çıkmazsa belge Kamu Vazifelileri Hakem Heyetine gidecek ve heyetin kararı toplu mukavele kararında uygulanacak. Açıklama, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından duyuruldu.
Yaşam maliyeti ve enflasyon
Resmî bilgilere nazaran yıllık TÜFE yüzde 33’ün üzerinde iken enflasyon besin harcama kümesinde yüzde 28, konut harcama kümesinde yüzde 62, sıhhatte yüzde 37, eğitimde yüzde 75’i buluyor.
TÜRK-İŞ’in Temmuz 2025 araştırmasına nazaran dört kişilik bir aile için açlık hududu 26 bin 413 TL, yoksulluk sonu 86 bin 36 TL, bekar bir çalışanın aylık yaşama maliyeti 33 bin 982 TL. Barınma ve besin kalemlerindeki artış, sendikaların refah hissesi, seyyanen artış ve kira dayanağı taleplerini güçlendiriyor; hükümetin yüzde 10+6 paketinin alım gücünü ne ölçüde koruyacağı tartışmasının merkezinde de bu bilgiler yer alıyor.
DİSK-AR’ın 7 Ağustos 2025 tarihli “Ücret Kayıpları İzleme Raporu” ise geniş toplum kısımlarının enflasyon ve vergi yoluyla maruz kaldığı gelir erimesini nicel olarak ortaya koyuyor. Rapora nazaran 2025’in yedi ayında emekçi fiyatlarında enflasyon kaynaklı birikimli kayıp 525,5 milyar TL olurken, vergi kaynaklı birikimli kayıp 446 milyar TL’yi buldu. Toplam erime 972 milyar TL’ye ulaştı. DİSK-AR, Temmuz’da orta artırım yapılmayan taban fiyatın enflasyon karşısındaki kaybının 4 bin 218 TL’ye ulaştığını, ortalama ücretlinin yedi aylık birikimli kaybının 58 bin 450 TL olduğunu hesaplıyor.
Temmuz ayı prestijiyle aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 50 bin 503 lira, en düşük memur emekli aylığı 22 bin 671 lira düzeyinde bulunuyor. Unvan, derece ve kıdeme nazaran maaşlar bu düzeyin üzerinde değişiyor. Bu nedenle sendikalar, sırf oransal artışların alt gelir dilimlerini müdafaaya yetmeyeceğini; refah hissesi ve taban aylıkta seyyanen artışın mecburî olduğunu savunuyor.
Yetkili sendikalar: Sorunu masada çözelim
Memur-Sen Başkanı Ali Yalçın, hükümetin artırım teklifinin çok düşük olduğunu vurgulayarak sunulan teklifi eleştirdi. Yalçın, “Ortada pazarlık yapacak bir teklif görmüyoruz. Bu teklif fiyat adaletsizliğini gidermez. Biz problemler masada çözülsün dedik, kamu patronu bize sahayı işaret ediyor” dedi.
Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci de teklife ait olarak, “Biz ocak ayı prestijiyle en düşük memur maaşının 70 bin lira, ortalama memur maaşının da 84 bin lira olmasını talep ediyoruz. 10 artı 6’lık sayıyla bu talebimizin karşılık bulması mümkün değil. Biz istiyoruz ki, bu problemleri masada çözelim, bizi sendikacılığın gereği olan alanlara itmesinler sözlerini kullandı.
Memur-Sen’in talepleri neler?
Yetkili sendika Memur-Sen, 2026 yılı için 10 bin lira taban aylığa artırım yapılmasını, yüzde 10 refah hissesi ile birinci 6 ay için yüzde 25 oransal artırım verilmesini talep etmişti.
2027 yılı için ise 7 bin 500 lira taban aylığa artırım yapılması ve birinci 6 ay için 20, ikinci 6 ay için yüzde 15 artırım istenmişti. Böylelikle 2026 için yüzde 88, 2027 için yüzde 47 oranında artırım talep edilmişti. Ayrıyeten enflasyon farkının, dönemsel artışı geçtiği aydan itibaren ve 2 puan artırımlı olarak ödenmesi de talep edildi.
Memur-Sen’in talepleri ortasında kamu görevlilerine aylık 17 bin 600 TL de kira yardımı, fiyatsız kreş hizmeti sunulması, sunulamayan yerlerde her çocuk için 8 bin 780 TL kreş yardımı verilmesi, gelir vergisinin memurlar için yüzde 15’e sabitlenmesi, fiyatsız doğum ve süt müsaadesinin uzatılması üzere talepler de yer alıyordu. Giyecek, yiyecek, evlenme, doğum, vefat yardımlarını da artırılması talep ediliyordu.
KESK’in saha bulguları: Geçim ve barınma sorunu
Toplu kontrat masasında yer almayan Kamu İşçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı önünde, Kamu İşveren Heyeti’nin 2026-2027 yıllarını kapsayan artırım teklifine ait basın açıklaması gerçekleştirdi. KESK Eş Genel Başkanı Ayfer Koçak, iktidarın teklifinin milyonlarca kamu işçisi ve emekliye “sefalet, yoksulluk ve güvencesizlik” dayattığını söyledi.
KESK’in 76 vilayetten 4 bin 778 kamu işçisiyle yaptığı ankete nazaran iştirakçilerin yüzde 43’ü konutun geçimini tek başına üstleniyor, yüzde 65’i 15-30 bin Tl ortası kira ödüyor. Ortalama kira ise İstanbul’da 24 bin TL, Ankara’da 20 bin TL, Van’da 15 bin TL’yi geçiyor. “En temel sorun” karşılıklarında geçim sorunu yüzde 75 birinci sırada yer alırken onu yüzde 57 ile anti-demokratik uygulamalar ve yüzde 49 ile liyakat sıkıntıları izliyor. İştirakçilerin yüzde 69’u yetkili sendikaların misyonunu yapmamasını en büyük sorun olarak görürken yüzde 98’i daha evvelki 7 toplu iş mukavelesi sürecinin kamu işçileri lehine sonuçlanmadığını düşünüyor.
Bundan sonra ne olacak?
Tarafların kısa müddet içinde revize tekliflerini açıklaması bekleniyor. Hükümetten refah hissesi yahut taban artışı içeren bir güncelleme gelip gelmeyeceği, sendikaların aksiyon takvimi ve Hakem Heyeti sürecinin devreye girip girmeyeceği önümüzdeki haftaların seyrini belirleyecek. Masadan çıkacak çerçeve, memur emeklisi dahil milyonlarca kişinin gelirini direkt etkileyecek.
