OGM’nin yangın harcamaları 4 yılda üç katına çıktı: İhale yöntemi değişti, masraf katlanarak artıyor

Orman Genel Müdürlüğü’nün (OGM) orman yangınları kapsamında hava araçlarına harcadığı ücret, 4 yılda üç katına çıktı. Bunun sonucunda OGM, 2025 yılı için ihale yöntemini değiştirdi. OGM uzmanları, değişikliğin işe yaramayacağını, 2025 yılında masrafların en az iki katı artacağını öngördü. OGM’nin 2025 yılında orman yangınlarıyla mücadele kapsamında kullandığı 14 İHA (İnsansız hava aracı) için 94 çalışanına ek olarak 105 personel alımı yapması da dikkat çekti. Yeni çalışanların OGM’ye maliyetinin yıllık 157 milyon 500 bin lira olacağı tahmin ediliyor.

Yurdun dört bir yanında doğayı, çevreyi ve yurttaşları fazlasıyla etkileyen orman yangınları meydana gelmeye devam ediyor. Orman Genel Müdürlüğü’nün (OGM) ise yangınlarla mücadele kapsamında yeterliliği sorgulanıyor. OGM’nin harcamaları dikkat çekiyor. OGM, yangınla mücadele kapsamında hava araçları için 2020’de 46 milyon dolar harcadı. Bu harcama, 2024 yılında yaklaşık üç katlık bir artışla 132 milyon dolara yükseldi. Daha sonra OGM, 2025 yılı için yıllardır uyguladığı uçak ve helikopterlerin kiralanmasında uygulanan ihale yöntemini değiştirdi. Ücret bakımından kamu yararı oluşturması veya orman yangınlarına yönelik müdahalelerde daha etkili olunması beklentisi yaratan değişiklik, OGM uzmanlarına göre pek de etkili olmayacak. Edinilen bilgilere göre ilk 8-9 aylık uçuş verileri kapsamında hava aracı giderlerinin 2025 yılında en az iki katı artması bekleniyor.

14 İHA’YA 199 ÇALIŞAN

OGM, İHA (İnsansız hava aracı) kullanımı kapsamında da dikkat çeken bir hamle yaptı. Orman yangınlarıyla mücadele kapsamında 2024 yılında 10 adet İHA kullanan OGM, mevcut personeli arasından İHA konusunda bilgisi ve yeteneği olan mühendis ve orman muhafaza memuru gibi farklı mesleklerden 94 çalışanı eğitti. 2024 yılının ilk aylarında uzun süreli eğitim alan personel, İHA pilotu ve İHA teknik personeli olarak çalışmaya başladı. 2025’te aktif kullanılan İHA sayısını 14’e yükselten OGM, 28 Nisan’da sözleşmeli olarak 30 İHA pilotu ve 75 İHA teknik personel alımı için ilan açtı. Mevcut kullanımdaki 14 İHA için güncel olarak toplamda 199 personel bulunurken, yeni alınan 105 çalışanın OGM’ye yıllık maliyetinin 157 milyon 500 bin lira olacağı tahmin ediliyor. Tassarruf tedbirlerine karşın hazırda bulunan 94 çalışanın üzerine ek personel alımı yapılması ise israf eleştirilerine neden oldu.

İHALE YÖNTEMİ NASIL DEĞİŞTİ?

Orman Genel Müdürlüğü (OGM), bu yıl için ihale yöntemini değiştirmeden önce 1,5 saat uçuş garantisi ve havuz sistemi kullanılıyordu. Hava araçlarının yakıtları, pilot ve yardımcı personellerinin konaklaması gibi lojistiklerinin tamamı ihaleyi alan firma tarafından karşılanıyordu. Sözleşme sonunda ise her bir hava araçlarının garanti uçuş süreleri alınarak havuz sistemine aktarılıyordu. İhale yönteminin değiştirilmesinin ardından uçuş garantisi ve havuz sistemi uygulamasına son verildi. ‘Uçtuğun kadar ücret’ uygulamasına geçildi. Hava araçlarının yakıtları, pilot ve yardımcı personellerinin konaklaması gibi lojistiklerinin tamamı uçak ve helikopterlerin kiralanmasından ayrı olarak ihale edilmeye başlandı.