Tarihin üstünde kebap!
Bu uygulamanın bir an önce sona ermesi gerektiğini savunan Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi gazetemize yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “İstanbul Büyükşehir Belediyesi çevre esnafının alanı kullanımından dolayı, Theodosius kalıntılarının etrafını o bölgede yaptığı çevre düzenlemesi kapsamında, demir ferforjelerle çevrilmiş ve zabıta esnafa gerekli uyarıları yapmıştır. Buna rağmen çevre esnafı ferforjelerin vidasını kırarak içeri girmeye devam etmiştir. Bundan dolayı belediye alanın etrafına görülebilen yerlere ‘2863 sayılı yasa gereği alan içerisine girmek yasaktır’ ibareli tabelalar asmıştır.
Kurumların değil kişilerin ve halkın sorumluluğundadır. Bilinç düzeyinin artırılma çabası gerekmektedir.”
DEVASA MİMARİ PARÇALAR…
Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu Yöneticisi arkeolog Nezih Başgelen ise “Bu görüntüler çok üzücü” diyor ve ekliyor: “Fotoğraflarda görülen antik mermer parçalar, İmparator Büyük Theodosius (MS 4. yüzyıl) tarafından inşa ettirilen ve kendi adını taşıyan Zafer Takına ve forumuna aittir. Önceleri “Forum Tauri” (Boğa Meydanı) olarak adlandırılan ve revaklarla süslü mermerden yapılmış kamu ve sivil yapılarla çevrili bu alanın adı MS 4. yüzyılda “Theodosius Forumu” olarak değiştirilmişti. Bugün alanda yer alan mimari parçalar 1927’de Şimkeş Hanı’nın avlusunda ve 1957-58 yıllarında Beyazıt Meydanı ve Ordu Caddesi’nin yeniden düzenlenmesi sırasında bulunmuştu. Bu parçalardan hareketle yapılan takın rekonstrüksiyona göre, zafer takı üç geçişli tonozlu bir çatıya sahip. Roma’dakilere benzer şekilde tasarlanan takın ortasında Theodosius’un heykeli, iki yanında ise oğulları Arcadius ve Honorarius’un heykelleri bulunuyordu. İstanbul’un geçirdiği çeşitli doğal afetler nedeniyle zaman içinde yıkıldı” diyor.
Başgelen, o dönemdeki İngiliz arkeologların İstanbul Arkeoloji Müzesi ile birlikte bu zafer anıtına ait olan temel ve devasa mimari parçaların belgelendiğinin altını çiziyor ve ekliyor: “Daha sonra Menderes dönemi istimlaklarında 1957 yılında Sinkeş Han yıkılırken kalan bölümü ve diğer parçaları ciddi bir şekilde tahribata uğramıştı. İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nden Rüstem Duyuran’ın gayretleriyle, yapılan kurtarma kazısı ve düzenlemelerle bu önemli anıt görünür ve korunur hale getirildi.”
Başgelen sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu kadar önemli bir anıtın bu denli bir kullanıma uğraması günümüzde böyle bir manzaranın odağında yer alması gerçekten düşündürücü ve üzücü. Bir an evvel anıtın kent arkeolojisi açısından hak ettiği şekilde korunması ve genel bilgi panolarıyla öneminin belirtilmesi gerekmekte.”
THEODOSİUS DÖNEMİ
Bugün kısmen Beyazıt Meydanı’nın olduğu alanda bulunan Doğu Roma İmparatorluğu meydanı. Bu bölgeye bir forum yapılması ilk olarak bu alanın I. Konstantin zamanında şehrin sınırları içine katılmasıyla beraber kararlaştırılmış. I. Theodosius döneminde Roma’daki Trajan Forumu’ndan ilham alınarak yoğun bir şekilde yapılaştırılmış ve bu dönem sonrası Theodosius Forumu olarak isimlendirilmiş. Forumun büyüklüğü tam belli olmasa da şehrin en büyük forumu olduğu tahmin ediliyor.
