Uzmanlardan global salgın uyarısı: Çin’de yarasalarda 22 yeni virüs keşfedildi
Yarasalardan kaynaklanan virüslerin geçmişte neden olduğu salgınlar hâlâ hafızalardayken, Çin’de gerçekleştirilen yeni bir bilimsel çalışma global sıhhat topluluğunda alarma neden oldu. Yunnan eyaletinde 2017-2021 yılları ortasında toplanan 142 yarasanın böbrek dokularında yapılan genetik tahlilde, bilim dünyasının daha evvel hiç görmediği 22 farklı virüs tespit edildi.
HENDRA VE NIPAH GİBİSİ VİRÜSLER BİRİNCİ DEFA ÇİN’DE GÖRÜLDÜ
Monash Üniversitesi moleküler viroloji profesörü Vinod Balasubramaniam’a nazaran, keşfedilen bu iki yeni virüs—Yunnan bat henipavirus 1 ve 2—daha evvel Çin’de hiç kaydedilmemişti. Virüslerin, idrar üretimiyle temaslı olan böbrek dokularında ağır bulunması ise bilhassa korku verici. Balasubramaniam, “Bu virüsler insanlara, meyveler yahut su yoluyla bulaşabilir. Bu nedenle salgın riski göz gerisi edilemez,” dedi.
Henipavirüs ailesine ilişkin bilinen virüsler geçmişte yüksek mevt oranlarıyla dikkat çekmişti. Malezya ve Bangladeş’te yaşanan Nipah virüsü salgınları, insanlarda önemli beyin iltihabına neden olmuş ve mevt oranı %75’e kadar çıkmıştı.
YARASALAR VE ZOONOTIK RİSK ARTIYOR
Araştırmada kullanılan örneklerin büyük kısmı, meyve bahçelerine yakın, kırsal lakin insan yerleşimlerine bitişik bölgelerde yaşayan yarasalardan toplandı. Bu durum, hayvan-insan etkileşiminin ağır olduğu alanların zoonotik hastalıkların sıçrama noktası olabileceğini bir defa daha ortaya koydu.
Araştırmacılar, geçmişteki çalışmaların çoğunlukla yarasa dışkısı üzerine odaklandığını lakin bu çalışmada iç organlara bilhassa böbreklere yoğunlaşıldığını belirtti. Bu yaklaşım, bulaş yollarının daha uygun anlaşılmasını sağladı.
YENİ BAKTERİLER VE PARAZİTLER KEŞFEDİLDİ
Araştırmanın çarpıcı istikametlerinden biri de yalnızca virüs değil, birebir vakitte daha evvel bilimsel kayıtlarda yer almayan kimi bakteriler ve bir parazitin de bulunmasıydı. Keşfedilen tek hücreli parazite Klossiella yunnanensis, yeni tanımlanan bakterilere ise Flavobacterium yunnanensis ismi verildi.
Bu mikroorganizmaların insan ya da hayvan sıhhati üzerindeki tesirleri şimdi netleşmiş değil. Fakat bilim insanları, bu tip keşiflerin zoonotik riskin çok daha geniş bir biyolojik yelpazeden gelebileceğini gösterdiğini söylüyor.