İran halkı, 21 Şubat 2020’de düzenlenecek seçimlerde 290 sandalyeli Meclisin yeni üyelerini belirleyecek. Adaylık için 1700’ü kadın olmak üzere 16 bin 145 kişi başvurdu. Başvuru dosyaları, üyelerini İran lideri Ali Hamaney’in atadığı Anayasayı Koruyucular Konseyi (Nigehban) tarafından incelenecek.
Benzin zammı başta olmak üzere biriken birçok mesele nedeniyle halk, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani hükümeti ve ona destek veren reformistlere tepkili olduğu için seçimlere katılımın düşük olacağı yorumları yapılıyor.
Ayrıca, reformistlerin güçlü adaylarının Nigehban’ın veto engeline takılacağı ve bu nedenle muhafazakarların seçime daha güçlü gireceği yönünde görüşler de dile getiriliyor.
“Meclisin konumu zayıfladı”
Reformistlerin önemli isimlerinden Tahran Milletvekili Mahmud Sadıki, AA muhabirine yaptığı açıklamada, seçimler için aylar öncesinden planlama yaptıklarını ve Politika Belirleme Yüksek Konseyi oluşturduklarını ifade etti.
Sadıki, “Benzin zammı nedeniyle meydana gelen olaylar, halkın rahatsızlığını ve şikayetlerini artırdı. Halk bu olaylardan dolayı öfkelendi. Bu süreçte Meclisin konumu zayıfladı, bu nedenle Meclisin yönetimdeki rolü ve etki gücüyle ilgili bir umutsuzluk oluştu. Yaşanan gelişmeler birçok reformisti aday adaylığından vazgeçirdi ancak buna rağmen aday adaylarının yaklaşık yüzde 30’u reformistlerden oluşuyor.” dedi.
Reformistlerin seçimlere toplu olarak aktif bir şekilde katılma kararı aldığını aktaran Sadıki, hükümete verdikleri desteğe ilişkin de, “Mevcut hükümet reformistlerden oluşmuyor, reformistler sadece hükümete destek veriyor. Halk, bunları birbirinden ayıracak tahlil ve analiz gücüne sahiptir.” ifadelerini kullandı.
“Vetolar ve onaylar yasalara uygun olmalıdır”
İran Meclisi Çevre Koruma Grup Başkanı Muhammed Rıza Tabeş ise İçişleri Bakanlığının güvenlik ve Anayasayı Koruyucular Konseyinin adayların onaylanması ve seçim sürecinin huzurlu geçmesini sağlamaları, halkın da savaş yıllarında olduğu gibi fedakarlık yaparak yönetimle el ele vererek son aşamasına gelen yaptırımların aşılması için adım atması durumunda katılımın yüksek olacağını ifade ederek, şu görüşleri paylaştı:
“Aday adayları yasalara göre onaylanmalı ve veto ile karşılaşmamalıdır. Vetolar ve onaylar yasalara uygun olmalıdır. Halk, vitrinde tüm renklerden ve siyasi kesimlerden insanların olduğunu hissetmelidir. Halk, çeşitliliği ve çok renkliliği görmelidir. Rejim organlarının da bunu göz önünde bulundurduğunu düşünüyorum.”
İran’daki seçim takvimine göre, Nigehban, 12 Ocak’ta adayların uygunluğunu denetlemeye başlayacak ve 31 Ocak’a kadar tüm adaylara durumları bildirilecek.
Nigehban kararına itirazlar 4-10 Şubat’ta netleştirilecek ve parlamento seçimlerine katılabilecek adayların kesin listesi 12 Şubat’ta açıklanacak.
